Vroeger bestond er maar één manier om niet zwanger te worden: geen seks hebben. Je kon de stoute schoenen aantrekken (of uit, beter gezegd) en ‘voor het zingen de kerk uit’ proberen. Geen goed idee. Daarna kwam het eerste condoom. Of iets wat daar op leek, want een varkensblaas is nog niet echt met een condoom te vergelijken. Anno 2017 zijn de mogelijkheden -bijna- eindeloos. In dit blog bespreken we de anticonceptiepil. Daar zitten voor vrouwen (en trouwens ook zeker voor mannen) heel wat voordelen aan. Maar deze vorm van anticonceptie heeft ook zo zijn lijstje bijwerkingen.
Lees ook: Geen vluggertje – met je kind praten over (onbeschermde) seks
De anticonceptiepil
In Nederland zijn we al sinds de jaren ’60 baas in eigen buik. In 1962 kwam hier namelijk de eerste anticonceptiepil op de markt. En niet zonder slag of stoot; in een religieus Nederland waren voorbehoedsmiddelen nog een big issue. De eerste pil werd dan ook geproduceerd met de boodschap dat die bestemd was om vrouwen te helpen met hun onregelmatige cyclus. Want de pil voorkomt niet alleen dat je niet zwanger wordt, je menstruatie wordt er ook regelmatiger door. Twee jaar later kwam de pil dan echt op de markt, al was het tot 1969 verboden om in het openbaar voorbehoedsmiddelen te kopen. Dat noem ik pas een spannend voorspel!
Anno 2017 is de anticonceptiepil in Nederland algemeen geaccepteerd. Hij wordt inderdaad ook voorgeschreven om de menstruatiecyclus wat regelmatiger te krijgen, of om klachten rondom je menstruatie te verminderen. Of zelfs als je tijdens je puberteit erg veel last hebt van puistjes. Maar hoofddoel van de anticonceptiepil blijft natuurlijk het voorkomen van zwangerschappen. En daar werkt ‘ie erg goed voor, als je je tenminste aan de voorschriften houdt.
Hoe werkt de anticonceptiepil?
De anticonceptiepil bestaat voorlopig nog alleen voor vrouwen, al wordt er wel gewerkt aan een variant voor mannen. Hoop ik niet dat ze die ook iedere dag moeten slikken, anders zie ik het bij mijn eigen vent binnen een week al fout gaan. Dat is namelijk wel een voorwaarde van de anticonceptiepil. Als je hem één keer vergeet, heb je al kans dat je zwanger bent. Dat hangt dan wel weer af van op welk moment in je cyclus je de pil vergeet. Ook wordt aangeraden hem iedere dag op hetzelfde tijdstip te slikken. Dat zorgt niet alleen voor regelmaat waardoor je het minder snel vergeet. Het maakt de werking van de anticonceptiepil ook optimaal omdat er steeds dezelfde tijd tussen twee pillen zit. Bij de meeste anticonceptiepillen heb je na 3 weken een stopweek. In die week slik je de pil niet, en word je ongesteld.
Het fijne van de anticonceptiepil is dat je hierdoor je menstruatie kan plannen. Ga je op vakantie? Heb je een festival op de planning staan, of je bruiloft? Dan slik je je pil door. Hierdoor schuif je je menstruatie op. Dit kan geen kwaad, al moet je er ook weer geen gewoonte van maken. Je menstruatie is een manier om je lichaam ‘schoon te maken’. Slik je de pil te vaak door, dan hoopt oud bloed zich op in je lichaam. Dat kan weer leiden tot vervelende en soms schadelijke klachten, zoals cystes.
Wat voor soorten anticonceptiepillen zijn er?
De anticonceptiepil bestaat in twee vormen. Namelijk pillen met
- zowel een oestrogeen als een progestageen hormoon (de combinatiepil)
- alleen progestageen
Het hormoon oestrogeen zorgt voor een voorspelbare menstruatie. Het progestageen hormoon zorgt ervoor dat je niet zwanger wordt. De combinatiepil wordt verreweg het meeste voorgeschreven. Alleen mag je die niet gebruiken als je borstvoeding geeft. Bij de pil zonder oestrogenen mag dat wel. Daarom wordt deze pil vaak gebruikt door vrouwen die net bevallen zijn.
Welke keuze heb ik?
Als je borstvoeding geeft, ga je dus niet voor de combinatiepil. Is dat niet het geval, dan is deze pil waarschijnlijk wel een goede optie. Maar dan nog zijn er ontzettend veel mogelijkheden. Ten eerste kan je kijken naar welke anticonceptiepil door jouw zorgverzekeraar wordt vergoed, als dat al het geval is. Persoonlijk ben ik daar geen voorstander (meer) van. Je zorgverzekeraar kan namelijk niet bepalen welke anticonceptiepil voor jou het beste is. Helaas kom je daar zelf ook maar op één manier achter: wees je eigen proefkonijn. Dat klinkt een beetje griezelig, maar kan gelukkig niet veel kwaad. Net als het prijskaartje trouwens. Voor de meeste anticonceptiepillen betaal je voor 3 maanden zo’n €8 tot €14. Bedankt lieve zorgverzekeraar, maar voor dat bedrag kies ik liever zelf. Maar hoe dan?
In de meeste anticonceptiepillen zitten dezelfde werkzame stoffen. Handig, want zo kan je zorgverzekeraar ieder jaar met een nieuwe (goedkopere) leverancier in zee gaan. En de apotheek vertelt jou dan dat je je geen zorgen hoeft te maken. Er zitten immers dezelfde werkzame stoffen in je nieuwe, als in je oude pil. Dat is waar. Maar er zitten wél verschillende hulpstoffen in al die verschillende anticonceptiepillen. En daar kan je lichaam nou net heel heftig op reageren. Last van vage klachten? Lees dan vooral even onze bijsluiter onderaan.
Verschillende soorten combinatiepillen
Afgezien van de bijwerkingen waarover je leest in onze bijsluiter, is de anticonceptiepil natuurlijk wel een uitkomst. Zeker bij de combinatiepil, waarbij je de ‘luxe’ hebt om je menstruatie zelf in te plannen. Weinig luxe aan de menstruatie, maar dan heb je dat toch 😉 . Deze pil komt ook in vele vormen. Zo is er de één fase pil, die veruit het meeste wordt voorgeschreven. Hierbij slik je 3 weken de zelfde pil. Bij meerfase pillen wordt geprobeerd de cyclus van de vrouw zo natuurlijk mogelijk na te bootsen. Daarom slik je in drie of vier fasen je pillen. Iedere fase heeft dan zijn eigen soort pil.
De bekendste één fase pillen combinatiepillen zijn:
- Cilest
- Gestodeen/ethinylestradiol
- Lovette
- Marvelon
- Mercilon
- Microgynon
- Minulet
- Stediril
- Yasmin
Er zijn ook één fase combinatiepillen zonder stopweek zoals Seasonique, Yaz en Zoely. Yaz en Zoely zijn één fase anticonceptiepillen en bevatten 24 pillen plús 4 placebo’s, pillen waarin geen werkzame stof is opgenomen. Terwijl je die 4 pillen slikt heb je dan je menstruatie. Bij Seasonique neem je 3 x 28 pillen en 1 x 7 pillen. Tijdens het slikken van de laatste 7 pillen zal je menstruatie optreden. Dit is dus maar een keer in de 3 maanden.
De bekendste meerfase pillen zijn:
- Trigynon
- Trinovum
- Qlaira (zonder stopweek)
Om het nog ingewikkelder te maken, zijn veel van bovenstaande pillen ook onder de namen van de werkzame stoffen verkrijgbaar. Dan krijg je bij de apotheek dus een doosje mee met een onuitspreekbare naam er op. Zoiets als Ethinylestradiol / levonorgestrel. Ben je er nog? Gelukkig. Je hebt onze bijsluiter namelijk nog niet gelezen!
Anticonceptiepil: De bijsluiter
Ik wil niet eens weten hoeveel kinderen ik al had gehad als de anticonceptiepil niet bestond. Dus ja: ik ben de wetenschap ontzettend dankbaar voor het uitvinden ervan. Maar ik maak me ook zorgen. Aan de anticonceptiepil plakken namelijk al jaren allerlei vervelende verhalen. En zelf heb ik er ook niet alleen maar prettige ervaringen mee.
Sinds een paar jaar heb ik ontzettend veel last van menstruatieklachten. Vanaf het moment dat ik een andere pil voorgeschreven kreeg. En het jaar erop weer een nieuwe. Ik geef toe: dat heb ik veel te lang geslikt. Vanaf nu bepaal ik zelf welke anticonceptiepil ik bij de apotheek haal. Krijg ik vreemde klachten, dan stap ik over. Want dat je van de pil allerlei bijwerkingen kan ervaren, is zeker.
Bijwerkingen van de anticonceptiepil
Dat je niet zwanger wordt als je de pil correct gebruikt is fantastisch. Maar als je gevoelig bent voor bepaalde bestanddelen van de anticonceptiepil die je slikt, kan je er juist ook veel last van krijgen. Heb je veel last van bepaalde van onderstaande klachten? Ga dan naar de huisarts of apotheek. Overstappen naar een andere pil kan helpen. En natuurlijk kan je ook andere manieren van anticonceptie overwegen. Als je het na ’t zingen de kerk uit maar overslaat 😉
- meer last van menstruatie
- vermoeidheid
- gewicht
- hoofdpijn
- verminderd libido
- meer klachten bij de overgang
Meer last van je menstruatie
Hoewel de pil ook veel wordt voorgeschreven om menstruatieklachten te verminderen, levert het soms juist meer klachten op. Extreme stemmingswisselingen of niet te verdragen menstruatiekrampen? Waar je voor het gebruik van je huidige anticonceptiepil geen last van had? Dan moeten er alarmbelletjes gaan rinkelen!
Vermoeidheid
Een andere bijwerking van de pil kan extreme vermoeidheid zijn. Na een goede nacht slapen nog steeds vermoeid? Dat zou door je anticonceptiepil kunnen komen. Natuurlijk kan je je afvragen welke vrouw anno 2017 niet moe is. Maar toch moet je er niet te luchtig over denken. Veel vrouwen krijgen last van erge vermoeidheid door hun pil. Zonde van de (misschien toch al schaarse) energie, want je kan je tijd tussen de lakens natuurlijk ook anders doorbrengen 😉 .
Mag het een onsje meer zijn?
Alsof de gemiddelde vrouw het nog niet zwaar genoeg heeft met haar strijd tegen de kilo’s… Hét middel dat ons helpt niet zwanger te worden, kan ons dikker maken. Als je de pil slikt krijg je een hoop hormonen binnen. Die kunnen effect hebben op je lichaamsgewicht. Maar ook dit verschilt per anticonceptiepil. Heb je het idee dat je aankomt door je nieuwe pil (komt het echt niet door al die chocola?) dan kan je ook overwegen over te stappen op een andere.
Hoofdpijn
Ook een veel voorkomende klacht onder dames die de anticonceptiepil slikken: hoofdpijn. En dan vooral tijdens de stopweek. Wat dat betreft komt het misschien goed uit… Staat het je love life in ieder geval niet in de weg. Maar seks helpt juist tegen hoofdpijn. En het blijft vervelend: die hamerende dreun in je hoofd terwijl je ook al buikkrampen hebt. Verandering van anticonceptiepil zou kunnen helpen.
Lager libido
Fake jij hem wel eens? De hoofdpijn dan, omdat je manlief niet wéér bruut wil afwijzen? Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat je van de anticonceptiepil een lager libido kan krijgen. Op z’n Nederlands: geen (of veel minder) zin in seks. Gemiddeld heeft de man sowieso al meer zin. Maar dat de anticonceptiepil zó letterlijk zou werken was natuurlijk ook weer niet de bedoeling 😉 . We schreven er al eerder een blog over: zonder pil zou je seksleven er zo maar behoorlijk op vooruit kunnen gaan. Ervaring? Dan horen we dat uiteraard graag!
Overgang
Gebruik je de pil ook nog na je eventuele zwangerschappen tot aan het moment dat je lijf in de overgang raakt? Dan kan het wel eens zo zijn dat de overgangsklachten nog veel harder aankomen dan als je lichaam al een aantal jaren ‘schoon’ is
Ervaring?
Heb jij bepaalde ervaringen met de anticonceptiepil die je graag zou willen delen? En dat hoeft heus niet alleen over je seksleven te gaan. Mooi zo! Van elkaars verhalen kunnen we namelijk alleen maar wijzer worden. En hoewel we allemaal verschillend zijn, moeten we de verhalen die de apotheek en onze verzekeraar ons voorschotelen niet zomaar slikken. Dan horen wij liever jouw verhaal! Dus mail ons als jij graag jouw verhaal wilt vertellen.
Lees ook: De morning after pil (voor noodgevallen)
Wij zijn geen artsen, eerder ervarings’deskundigen’. Ga dus in ieder geval altijd naar je huisarts als je het idee hebt dat je antieconceptiepil bepaalde bijwerkeningen heeft waar je echt last van hebt.
Gebruikte afbeelding via Shutterstock