Heb jij wel eens het gevoel dat je eigen leven je even te veel wordt? Dat je to-do list in boekvorm uitgegeven kan worden en je 24/7 achter de feiten aanloopt? Dikke kans van wel, want we zijn immers vrouwen en we hebben het ook echt druk. Bovendien maken we ons soms misschien ook wel een beetje druk. Om van alles. Dat is nog niet zo’n probleem en meestal gaat het ons zelfs verrassend goed af, dat rennen van crèche naar werk naar supermarkt (girlpowerrr!). Maar het gaat ook wel eens helemaal fout, en hoe zie je dat nou aankomen? Beter gezegd: hoe herken je serieuze burn out symptomen?
Opgebrand en uitgeblust?
“Goh,” zegt Joyce, “ik lees hier dat vrouwen vaker een burn-out krijgen dan mannen”. De term ‘vrouwenkwaaltje’ is niet voor niks bedacht (met stip op natuurlijk het maandelijks terugkerend ‘probleem’), maar dat zelfs de burn-out daaronder te scharen valt is voor ons nieuw. Het artikel dat Joyce las is vrij kort en geeft geen antwoord op de vragen die het nou juist bij ons opgeroepen heeft (bijvoorbeeld: waarom zijn wij vrouwen weer de pineut, wat zijn nou eigenlijk typische burn out symptomen?). Zoals het een waar onderzoeksjournalist betaamt start ik Google op.
Daar word me al snel duidelijk waarom je deze allesweter beter niet als bron kan gebruiken als je echt een wetenschappelijk verantwoord stuk wilt schrijven, want het ene na het andere tegenstrijdige artikel vliegt me om de oren. Volgens de één hebben mannen vaker last van een burn-out, dan zijn de dames weer aan de beurt. Erger nog, ik kom niet eens tot een helder antwoord op de vraag wat een burn-out nou precies inhoudt en welke burn out symptomen er zijn. Een hoop klik- en leeswerk dus, maar ik ben nog niks wijzer geworden. Tijd om het wat serieuzer aan te pakken.
In mijn boekenkast staat een stoffig en nagenoeg ongelezen exemplaar van Organizational Behaviour*, een boek dat ik voor mijn onafgemaakte studie personeelswetenschappen in een grijs verleden heb aangeschaft. Komt ie toch nog eens van pas 😉 . Natuurlijk komt burn-out ook aan bod en al is het boek wat ouder, ik mag hopen dat de doctoren die het schreven hun huiswerk gedaan hebben. Ik lees dat burn-out in de meeste gevallen werk gerelateerd is, maar dit hoeft niet. Vaak is er ook sprake van (een combinatie met) een emotioneel zware privé-situatie die maar blijft voortduren, zoals bijvoorbeeld iemand die langere tijd mantelzorg verleent, waardoor burn out symptomen kunnen ontstaan.
Burn out symptomen beginnen met uitputting (op alle fronten)
Volgens de auteurs begint een burn-out met ‘emotionele uitputting’. Je voelt je fysiek uitgeput en mentaal overweldigd en hebt het gevoel dat je het niet meer aan kan. Dit gaat dus duidelijk wel wat verder dan vermoeid zijn na een drukke week op de vrijdagavond. Je krijgt steeds meer moeite om dingen voor jezelf op een rijtje te zetten en hebt het gevoel het overzicht en de controle te verliezen. Dit resulteert uiteindelijk in het gevoel dat je niet adequaat bent voor je baan en dat je je nutteloos of juist machteloos voelt. Hierdoor kan je je depressief gaan voelen, waardoor je ook niet meer geniet van ontspanning, die je nou juist zo goed zou kunnen gebruiken.
Burn out een vrouwenkwaaltje?
Heel interessant: de auteurs stellen dat werkgerelateerde burn-out vaker voorkomt onder mannen en vrouwen die werken met mensen die zware problemen hebben of in extreme situaties verkeren, bijvoorbeeld ziekenhuispersoneel, leraren, maatschappelijk werkers of politieagenten. Valt je iets op aan deze beroepsgroepen? Steeds meer vrouwen werken in de zorg, het onderwijs en de sociale sector, terwijl dit dus blijkbaar juist de beroepsgroepen zijn waar werknemers vaker een burn-out krijgen, mede te wijten aan de emotionele stress die dit soort werk met zich mee kan brengen. Stress die sommigen ook mee naar huis nemen…
Wie de lat hoog legt…
Bovendien, wordt er gesteld, komt burn-out het meest voor bij mensen met grote idealen en die zeer gepassioneerd bezig zijn met wat ze doen. Nu wil ik mannen niet afkraken.. maar vrouwen zijn volgens mij vaak heel perfectionistisch – zij het allemaal op onze eigen manier. We willen het allemaal zo graag goed doen, en liefst ook alles tegelijk… We stellen vaak hoge eisen aan onszelf. Als ook de omgeving dan veel eist, kan je het gevoel krijgen dat het water je aan de lippen staat.
Gelukkig ben ik nog geen ervaringsdeskundige. Ken jij of ben jij iemand die een burn-out heeft, en wil je je verhaal delen? Laat dan hieronder je reactie achter, ik denk dat we daar allemaal nog wat van kunnen leren.
What to do als je burn out symptomen hebt?
Volgens de dikke pil die ik erop heb nageslagen kan je niet van een werkgerelateerde burn-out en burn out symptomen afkomen als je exact hetzelfde werk blijft doen. Het enige dat helpt is afstand creëren. Wanneer iemand mentaal al overbelast is, is het haast onmogelijk om in de toch al emotioneel zware situatie te blijven functioneren. Dit creëert als het ware een neerwaartse spiraal. Loopbaanonderbreking lijkt dus onoverkomelijk. Een andere tip die ik lees is één inspannende activiteit per dag, probeer verder echt alleen te ontspannen. Probeer ook je schuldgevoel van je af te zetten – ook al wil je nog zo graag weer aan het werk. En zoek deskundige hulp; er is cognitieve therapie ontwikkeld om burn-out en burn out symptomen te kunnen tegengaan. Al zijn ook over de effecten hiervan nog een hoop mensen het, je raadt het al, oneens. Heb jij nog tips of advies?
*Organizational Behaviour – Understanding and managing life at work
Johns (G.), Saks (A.), 2007.
Wat knap dat jullie zo open je verhaal delen dames, fijn om te lezen dat het inmiddels weer een heel stuk beter met jullie gaat!
Ik heb 6 jaar geleden een burn-out gehad. Privé gerelateerd (scheiding, overlijden van mijn moeder niet verwerkt). Ik merkte het aan dat ik zo tegen alledaagse dingen op zag; gaan douchen, wat moet ik aan vandaag…(en dan alle kleren uit de kast en maar blijven twijfelen), geen zin om naar buiten te gaan, lekker in m’n eigen huisje en verder niemand om me geen, geen verantwoording af te hoeven leggen, niet naar bed willen, want dan ging ik malen en zoooo ontzettend moe zijn en veel huilen. Ben toen naar de huisarts gegaan en die heeft me geadviseerd twee weken thuis te blijven van mn werk, maar daarna wel weer te gaan werken, al was het maar een paar uurtjes per dag. Ritme houden is heel belangrijk! Kreeg ook anti-depressiva voorgeschreven. Vond het eerst falen van mezelf dat ik het niet alleen kon en er medicijnen voor moest slikken maar ben erg blij dat ik t gedaan heb. De huisarts zei we gaan ervan uit voor een jaartje, gewoon om alles weer op de rit te krijgen. En ik heb het ook precies een jaar geslikt en toen afgebouwd. Ook ben ik naar een psycholoog geweest, zij heeft mij erg geholpen! Nu 6 jaar later, kan ik goed m’n grenzen aangeven en als ik ergens geen zin in heb, dan doe ik het niet (met uitzondering van de echt verplichte dingen). Plan niet meer zoveel en het gaat goed. Sinds 1,5 jaar een zoontje dus in het ritme blijven lukt sowieso goed!
Het is een hele weg die je te gaan hebt dan hè, maar je mag trots zijn op jezelf, goed gedaan!
Ben helaas wel ervaringsdeskundige op dit gebied. Ben nu gelukkig in de eindfase terug naar herstel, maar dat heeft toch wel 13 maanden geduurd.. Ik heb de burn out absoluut niet aan zien komen (iedereen in mijn omgeving wel, raar genoeg). Bij mij was het een combinatie van te grote druk in mijn werk en privé. Ik heb heel veel therapie en trainingen gevolgd. Moest mezelf helemaal opnieuw leren kennen. Dat gaat nu goed gelukkig. Nu door en genieten van mijn nieuwe ik..
Fijn dat je kan genieten van je nieuwe ik, goed gedaan!