Wat is gezonde kindervoeding? Het is een vraag waar veel moeders mee worstelen. DiĆ«tist Patricia Ploeger probeert in dit artikel informatie te verschaffen over gezonde kindervoeding, de mogelijkheden en de do’s and dont’s voor een gezond eetpatroon Jong geleerd is oud gedaan. Als ze eenmaal puber en junk food fan zijn, is het lastig daar nog wat aan te veranderen.
Tips en informatie over gezonde kindervoedingĀ voor kinderen 0 tot 10 jaar
Een gezond eetpatroon aanleren, je kunt er niet vroeg genoeg mee beginnen. Al vanaf de conceptie speelt gezond eten een belangrijke rol. De eerste 1000 dagen groeit een kind razendsnel, zowel lichamelijk als geestelijk. Gezonde kindervoeding is dan van groot belang. Uit onderzoek blijkt zelfs dat een baby die goed eet, later niet alleen gezonder maar ook intelligenter is. Bovendien is de kans groot dat je aangeleerde eetgewoonten als volwassene behoudt. Als ouder speel je dus een belangrijke rol bij het aanleren van een gezond eetpatroon voor de rest van het leven.
De smaakontwikkeling van je ongeboren baby
Via het vruchtwater maakt een kindje al kennis met verschillende smaken. Hierdoor leert je baby de smaken waarschijnlijk eerder waarderen. Tot en met het tweede jaar kan je hier volop gebruik van maken, dan heeft je kindje zin om nieuwe dingen Ć©n smaken te ontdekken. Hier speelt gezonde kindervoeding dus al een rol. Laat je baby zo veelzijdig en gezond mogelijk eten. Begin al vroeg met groenten en fruit, daar heeft je kindje dan blijvend plezier van. Gezonde kindervoeding is dan niet alleen voor de ontwikkeling van het lichaam en de organen, de groei van de hersenen, en het zenuwstelsel en immuunsysteem van belang. Maar ook voor voldoende energie om te te kunnen leren, kruipen, vallen en weer opstaan.
Gezonde kindervoeding, waar start je mee?
Bijvoeding tussen 4-6 maanden
Tussen vier en zes maanden start je met ābijvoedingā, dit worden ook wel oefenhapjes genoemd. Qua fruit kan je dan beginnen met bijvoorbeeld peer, banaan of perzik. Dit zijn vriendelijke, zachte smaken. Deze nieuwe smaken zijn dan de eerste kennismaking na de melk.Ā Begin bijvoorbeeld met wat fijngeprakt fruit of groente (Ć©Ć©n soort), een paar theelepeltjes van deze gezonde kindervoeding per keer.
De eerste keer een nieuwe groente- of fruit proberen vealt niet altijd goed bij je baby. Logisch ook, want je kindje moet wennen aan de nieuwe smaak of structuur. Geen zorgen, na gemiddeld tien tot vijftien keer proeven leert je kindje de smaak soms pas waarderen. En dt vertel ik mijn kinderen nu nog steeds š .
Is je kindje zover dat hij de nieuwe smaken leert kennen en waarderen? Dan stap je pas over op andere groente- en fruitsoorten. Andere gezonde kindervoeding die je dan kan proberen is bijvoorbeeldĀ groene kiwi met gare broccoli en avocado, kiwi en mango of kiwi en banaan.
Gezonde kindervoeding vanaf 7 maanden
Rond zeven maanden kan je met grovere stukjes voeding aan de slag. Geef ze bijvoorbeeld een stukje broodkorst om op te sabbelen. Als je kindje al eerder goed kan kauwen (met of zonder tandjes) en goed rechtop kan zitten, dan zou je al wat eerder hiermee kunnen beginnen. Probeer in ieder geval hiermee te starten voor de acht maanden zodat je kindje echt kan leren kauwen.
Vanaf 1 jaar bijna alles eten
Het is zover, vanaf 1 jaar mag een kindje bijna alles eten. Tot en met de tweede levensjaar kun je spreken van āthe window of opportunityā: je kindje heeft in deze fase zin om nieuwe smaken en structuren te leren kennen. Een prima moment om gebruik van te maken dus. Wat je beter nog niet kan geven in deze leeftijd, dat kan je lezen op de site van het voedingscentrum.
Vanaf 2 jaar tegenstribbelen
Als je de gezonde kindervoeding in het eerste jaar goed afgewisseld hebt, dan het je daar nu waarschijnlijk profijt van. Vanaf ongeveer het tweede jaar gaat je kindje namelijk misschien wel tegenstribbelen.
Je kent het gezegde wel… ‘ik ben twee en ik zeg nee’. De peuterpuberteit breekt aan. JeĀ kindje wordt mondiger en stopt niet meer zomaar alles in zān mond. Toch is het slim om het goede voorbeeld te blijven geven, want jouw kindje aapt je graag na. Zo kan je toch proberen de gezonde kindervoeding een rode draad te laten zijn.
Tips om je kind te betrekken bij het eten
Hoe meer jij je kind betrekt bij het eten en bij de gezonde kindervoeding, hoe normalen dat wordt. Ga bijvoorbeeld samen boodschappen doen en laat je kind helpen bij het koken. Probeer ook tijdens vakanties of een dagje uit niet alleen maar ongezond te doen, ‘omdat het dan kan’. Al moet af en toe snoepen natuurlijk kunnen!
Groente en fruit bevatten alle kleuren van de regenboog: van gele courgettes tot groene kiwiās. Ga wekelijks met je kind naar de groente- en fruitafdeling van de supermarkt of naar een groenteboer en kies samen verschillende soorten en kleuren fruit. Het is belangrijk om kinderen te laten zien hoe leuk het is om met eten bezig te zijn. Door het proeven, ruiken en klaarmaken van eten krijgen kinderen een bredere kijk op eten.
Gezonde kindervoeding mee naar school
Er wordt regelmatig over geschreven. Gezonde kindervoeding en de ‘bemoeienis’ van scholen die je steeds meer tegenkomt. Snackgroente op school in plaats van iets lekkers bijvoorbeeld. Of alleen water te drinken.
De meeste kinderen nemen boterhammen mee naar school. Niks mis mee! Kies je voor gezonden kindervoeding, dan kies je voor 100% volkorenbrood. Vol-koren, de naam zegt het al, het betekent dat de volledige korrel is gebruikt. Super, want de vezels, vitamines en mineralen zitten vooral in het buitenste gedeelte van de graankorrel. Hierdoor bevat volkorenbrood 20 keer meer vitamines en mineralen ten opzichte van witbrood.
Geef daarnaast standaard fruit en vaker groente mee naar school. Doe een banaan, appel, mandarijn of kiwi in de tas in plaats van een kant en klare reep of een liga. Maar je hoeft niet altijd fruit mee te geven, groente in de broodtrommel is ook een optie! Beleg brood of een wrap met wat gegrilde groenten bijvoorbeeld, of geef komkommer of tomaatjes mee om lekker te snacken.
Traktaties op school
Het traktatiebeleid op school is er ook eentje waar menig moeder een mening over heeft š . De eens gaat voor chips en de ander kiest liever gezondeĀ traktaties. Persoonlijk wil ik hier niets van ‘vinden’, maar als ik zelf de keuze heb, dan ga ik toch voor gezonde kindervoeding zolang het kan. Een traktatie met komkommer bijvoorbeeld of een leuke Angry Birds traktatie. Toch heb ook ik me de laatste keer laten verleiden tot iets anders dan een gezonde traktatie. Ik kwam er niet onderuit en de panda cupcakes moesten deze keer echt gemaakt worden.
Als je maar vaak genoeg de gezonde kindervoeding als uitgangspunt neemt, dan is het ook niet erg als je een keertje een andere keuze maakt. Maar hou het dan bij een uitzondering.
Het belang van groenten en fruit bij kinderen
Uit onderzoek blijkt dat kinderen te weinig groente en fruit eten: volgens het CBS aten in 2014-2016 bijna 4 op de 10 kinderen in de leeftijd van 1 tot 12 jaar voldoende fruit, en slechts 4 op de 10 voldoende groente. Dat is best schokkend. Nog niet de helft van de kinderen eet dus voldoende gezonde kindervoeding.
Een probleem, want door groenten en fruit krijgt je kind veel belangrijke voedingsstoffen binnen. Denk aan vitamines, mineralen en vezels. De vitamines in groenten en fruit zorgen ervoor dat je lijf goed kan werken. Foliumzuur en vitamine C bijvoorbeeld. Vitamine C is belangrijk voor een goede weerstand zodat je niet snel ziek wordt. Foliumzuur wordt ook wel vitamine B11 genoemd, deze vitamine is belangrijk voor de groei en werking van het lichaam.
Ook zitten er mineralen in groente en fruit, zoals kalium dat helpt om je bloeddruk gezond te houden. De vezels tot slot zorgen ervoor dat de darmen niet verstopt raken, heel belangrijk bij bijvoorbeeld vaak voorkomende peuterdiarree.
Welk fruit kan je het beste aan je kind geven?
De volgende fruitsoorten vullen elkaar aan en vormen samen de meeste effectieve fruithap om aan je kind te geven:
- Kiwi groen, per 100 gr ā voor vitamine C (1 mg), kalium (300 mg) en vezels (3 gram)
- Banaan, 1 stuk ā voor kalium (486 mg)
- Aardbeien, schaaltje 100g ā voor foliumzuur (65 Āµg). Eet deze bij voorkeur in het seizoen!
- Sinaasappel, 1 stuk ā voor foliumzuur (42 Āµg)
Praktische tips om gezonde kindervoeding aantrekkelijk te maken
- Kook voor je baby harde soorten groenten en fruit eerst, zoals een appel of paprika, maar ook een tomaat (vanwege het velletje). Zo wordt het gemakkelijk te eten is.
- Hang een lijst met fruitsoorten op de koelkast. Vink af wat je gegeven hebt en geef met een smiley aan hoe je kindje het vond.
- Zien eten, doet eten: eet gezellig samen een fruithapje of geniet zelf van een lekker stuk fruit of groente tussendoor en bied het ook aan bij een kind. Tip voor moeders met babyās: de groentefruitmix van jouw baby smaakt ook perfect op je eigen boterham!
- Weet wat je eet: leg alle ingrediƫnten die in het hapje zitten rondom het bord. Benoem de soorten groenten en fruit. Geef het in de handen, laat je kindje eraan voelen, ruiken of erop sabbelen. Dit helpt allemaal bij de kennismaking en gewenning.
- Werk toe naar een regelmatig eetpatroon: 3 maaltijden en maximaal 4 tussendoortjes. Je kunt er al vanaf zeven of acht maanden mee beginnen in combinatie met borst- of flesvoeding.
- Zet gezond eten in het zicht: zorg voor een goed gevulde fruitschaal met verschillende soorten kleuren groenten en fruit en zet deze midden op tafel.
- Bied eten aantrekkelijk aan: maak een lekkere fruitsalade, wedden dat deze sneller gepakt wordt?
Tip voor een leuk spelletje om gezonde kindervoeding niet alleen lekker, maar ook leuk te maken š . Pak een lege doos, doe daar de verschillende soorten fruit in, leg een handdoek over de doos en laat je kind voelen. Welke vorm voel je? Is de schil glad of zitten er haartjes op? Wat voor stuk fruit zou het zijn?
Boeken ter inspiratie
Er zijn overigens genoeg boeken te vinden over gezond eten met kinderen die ook hele goede reviews hebben. Hieronder ter inspiratie een aantal als je niet meer goed weet wat je moet koken š .
Shutterstock foto van etende kinderen doorĀ Oksana Kuzmina
