Het blijft een terugkerende vraag: Hoeveel slaap heeft een kind nodig? Uiteraard wisselt dat per kind, maar er is zeker ook een gemene deler als het over de hoeveelheid slaap gaat die een kind per nacht nodig heeft.
Verder zijn er staatjes genoeg te vinden op internet over de uren slaap die je kind per nacht moet pakken, maar is er ook onderzoek gedaan naar teveel slaap per nacht. We zetten alles op een rij voor je!
Hoeveel slaap heeft een kind eigenlijk nodig?
Al eerder schreven we een artikel over de beste bedtijden voor kinderen en volwassenen, maar daarmee is nog niet echt ingegaan op de hoeveelheid slaap die je nodig hebt als kind en hoe je het lekker slapen kan bevorderen bij je kinderen (en bij jezelf).
Want je kan wel zeggen dat ze op een bepaalde tijd naar bed moeten gaan, maar daarmee is nog niet gezegd dat ze ook fijn (en goed) slapen. Let dus niet alleen op de bedtijden, maar ook op de tips hieronder om je kind beter te laten slapen zoals type dekbedden, frisse lucht en dergelijke.
Goed slapen is in ieder geval van belang om je kind de volgende dag weer een goede start te geven. Hij of zij moet s’ochtends uitgeslapen aan de dag kunnen beginnen om de nieuwe indrukken goed te kunnen verwerken.
Zoveel slaap hebben baby’s, kinderen en volwassenen gemiddeld nodig
- Baby’s tot 1 jaar hebben gemiddeld 12-16 uur slaap nodig
- Kleine kinderen tussen 1-2 jaar oud hebben gemiddeld 11-14 uur slaap nodig
- Peuters van 3-4 jaar oud hebben ongeveer 10-13 uur slaap nodig
- Kleuters van 4-6 jaar oud hebben 10-12 uur slaap nodig
- Van 6-16 jaar oud heeft een kind ongeveer 9-12 uur slaap nodig
- Pubers (vanaf 13-18 jaar oud) hebben 8-10 uur slaap per nacht nodig
- Volwassenen hebben 7-9 uur slaap nodig
Bovenstaande staatjes over hoeveel slaap een kind nodig heeft, kom je op internet veel tegen. Allemaal met ongeveer dezelfde uitgangspunten.
Een van de uitgangspunten is dat een kind van 6 jaar oud om 19.00 naar bed gaat en dat er ieder jaar 15 minuten tot 20 minuten bijkomt. Als je dat doorrekent dan zou je met 12 jaar oud om 20.30 in bed horen te liggen.
Maar voor een kind wat naar de middelbare school gaat is om 20.30 op bed liggen wellicht wat aan de vroege kant.
Ook al is het natuurlijk wel zo dat kinderen van deze leeftijd voldoende slaap nodig hebben om goed te kunnen presteren. En vergeet daarbij niet dat het eerste jaar van de middelbare school -vooral in het begin- best een zware periode voor je kind is.
Hoeveel slaap heeft een kind nodig volgens onderzoek; teveel slaap is ook niet goed
In andere staatjes kom je ook wel tegen dat een kind van 11 rond 21.00 naar bed hoort te gaan, wat voor mij als een prima tijd klinkt. Toch blijkt uit onderzoek ook weer dat teveel slaap voor een kind óók niet goed is.
Kinderen tussen de 10 en 12 jaar presteren het beste als ze tussen de 9 en 9,5 uur slaap per nacht krijgen, zo blijkt uit dit onderzoek. Tussen de 12 en 16 jaar hebben ze aan 8 tot 8,5 uur voldoende en daarboven (16 tot 18 jaar) levert 7 uur slaap blijkbaar de beste resultaten op.
Als je met bovenstaande regel terug rekent, dan zou een kind van 12 jaar oud dat om 07.30 opstaat pas rond 22.00 in de avond naar bed hoeven om voldoende slaap te krijgen. Dat is dan dus 1,5 uur later dan in de normale staatjes.
Kijkend naar de stelregel dat een volwassene ongeveer 8 uur per nacht aan slaap nodig heeft, blijkt dus dat kinderen tussen de 16 en 18 jaar in principe met een uurtje minder slaap beter presteren. Geen wonder dat pubers graag later naar bed gaan dan hun ouders 😉 .
Bottomline: de slaap verschilt per kind en per persoon, zoek uit wat voor jullie het beste werkt.
Test zelf hoeveel slaap jij en je kind nodig hebben
Om écht te weten hoeveel uren slaap jij zelf nodig hebt en wat voor jouw kind het beste is, is het slim om te testen.
Probeer gewoon eens uit hoe je kind reageert en zich gedraagt als hij of zij een week (of twee weken) lang op een bepaalde tijd naar bed gaat. Is je kind in de ochtend nog vrolijk bij het opstaan? Wordt er op school nog goed gepresteerd?
Loopt je kind niet de hele dag door te geeuwen? Is je kind niet snel op zijn teentjes getrapt of humeurig tijdens het spelen met andere kinderen? Dan zou het zomaar kunnen dat je het juiste tijdstip hebt gevonden voor je kind om naar bed te gaan.
Tip: spreek vooraf wel duidelijk af dat je samen gaat proberen te testen hoeveel slaap jouw kind nodig heeft. En dat je dus ook de afgesproken bedtijd weer terug kan schroeven als blijkt dat dit niet werkt.
Als gevolg van veranderingen in hun leven zoals bijvoorbeeld de overgang naar een nieuwe school kan het zomaar zo zijn dat je kind (tijdelijk) meer slaap nodig heeft dan voorheen. Dat is helemaal niet raar.
Probeer hier samen een modus in te vinden zodat ook in deze situaties (of juíst in deze situaties) je kind toch voldoende slaap krijgt.
12 tips om je kind beter te laten slapen
Een goed slaapritme is essentieel, voor kinderen en volwassenen. Lekker slapen is zeker zo belangrijk als op tijd naar bed gaan. Met deze tips ben je er zeker van dat je kinderen niet alleen op tijd in bed liggen, maar dat ze ook zoveel slaap krijgen als ze nodig hebben:
- Zorg voor voldoende frisse lucht in de kamer om lekker te kunnen slapen.
- Voldoende daglicht overdag én beweging zorgen voor een fijne nachtrust.
- Hou de slaapkamers fris, netjes en schoon, maak indien nodig bijvoorbeeld gebruik van een luchtreiniger.
- Kies je dekbed met zorg uit. Zo slapen wij veel beter onder ons nieuwe ganzendonzen dekbed.
- Heb je het koud? Pak een extra deken of dikker dekbed in plaats van de verwarming aan te zetten; kunstmatige warmte slaapt niet lekker.
- Maak de slaapkamer gezellig en kies liever voor een fijn katoenen dekbedovertrek dan bijvoorbeeld polyester, dat scheelt enorm. Zo hebben wij een dekbedovertrek van Smulderstextiel, dat er niet alleen tof uitziet maar ook zo lekker knispert. Dan lig je gelijk lekker.
- Let op je bioritme; opstaan als het licht wordt en naar bed als het donker wordt. Je hoeft dit niet strikt aan te houden, maar probeer er rekening mee te houden. De uren voor 0:00 tellen dubbel, weet je nog?
- Een uur voordat je kind gaat slapen, geen schermpjes meer toestaan; doe liever een spelletje.
- Lekker douchen zorgt ervoor dat je lekkerder slaapt; je bent schoon en ontspannen, ook je kinderen!
- Lees voor of laat je kinderen zelf lezen (voor jezelf is een fijn boek ook lekker voordat je gaat slapen).
- Spreek nog even gezellig samen de dag door zodat je kind de dag ook kan afsluiten en met een leeg hoofd naar bed kan gaan.
- Drink een uurtje voor het slapen gaan samen een kop thee (kamille of rooibos thee is erg geschikt).
- Zorg dat het donker genoeg is in de slaapkamer, maar dat er wel in de ochtend al daglicht door de gordijnen naar binnen kan komen.
Heeft je kind nog steeds moeite met slapen? Probeer eens een verzwaringsdeken voor kinderen.
Mijn ervaringsverhaal over het worstelen met bedtijden voor de kinderen
Een van de vragen waar in het verleden wij regelmatig mee worstelden is hoeveel slaap onze kinderen nodig hebben. Zelf leven we nogal laat waardoor we niet standaard om 17.00 eten. We hebben al mazzel als we om 18.00 aan tafel zitten, maar meestal is het zelfs later.
Dat betekent ook dat de avond ‘laat’ begint, maar daar tegenover staat natuurlijk dat de dag lang is. De kinderen kunnen na school nog lekker spelen en we zetten het avondritueel pas in na 19.00, als we klaar zijn met eten.
Hoeveel slaap hebben onze kinderen nodig ?
Met een dochter van 7 en een zoon van 11 zijn die tijden op zich nog goed te doen, alhoewel dochterlief pas tussen 19.30 en 20.00 naar bed toe gaat, wat wellicht wat aan de late kant is voor haar leeftijd. Zeker als je kijkt naar de standaard ‘bedregel’.
Toch lijkt zij hier totaal geen last van te hebben en staat ze meestal op met een zonnig humeur. Daar maak ik uit op dat deze bedtijd prima bij haar past (zie ook de testtips hierboven).
Zoonlief ging standaard om 21.00 naar bed maar heeft op een gegeven moment bij ons ‘ontfutselt’ dat hij om 21.30 naar bed mocht. Toch twijfel ik heel erg of dat dat niet te laat is voor een kind van 11 jaar en of hij wel de slaap krijgt die hij nodig heeft.
Structureel slaaptekort?
Aangezien we tegenwoordig weer wat meer escalaties hebben in huis rijst de vraag of deze een gevolg zijn van slaapproblemen en een structureel slaaptekort.
Zou zoonlief door te weinig slaap misschien sneller geïrriteerd zijn en boos worden? Of is het gewoon de periode in zijn leven waar hij nu doorheen gaat?
Natuurlijk mag hij gewoon zijn puberteit hebben, net als ieder ander kind. Maar als dit komt omdat wij hem teveel vrijheden geven of gewoon geen slimme keuzes maken, dan is dat ook handige achtergrond informatie.
Het testen van de hoeveelheid slaap voor pubers is dan ook niet altijd even makkelijk, aangezien hun hormonen misschien wel meer met hun humeur doen dan de hoeveelheid slaap of eventueel slaapgebrek. Daarnaast is een puber niet vaak voor rede vatbaar, zeker niet als je zijn bedtijd weer naar beneden schroeft.
Wij hebben afgesproken dat hij weer eventjes om 21.00 naar bed gaat om te kijken of hij zo de hoeveelheid slaap krijgt die hij nodig heeft.
Maar je voelt hem al aankomen: dat helpt niet. Het lijkt zelfs eerder averechts te werken omdat hij zich gestraft voelt. Vragen als ‘waarom moeten jullie je altijd iets aantrekken van andere mensen’ tot ‘ik krijg altijd straf van jullie, waarom?’ zijn hier dagelijks aan de orde. Wij voelen dit zelf niet zo, maar ik snap dat dit voor hem wel een dingetje is.
De vraag is alleen… hoe gaan we hier mee om? Wat is slim om te doen? Toch maar terug naar 21.30 op zijn 11e jaar? Hoeveel slaap heeft een kind op die leeftijd nodig denk jij? Wij hebben ervoor gekozen om toch maar weer terug te gaan naar 21.30.
Grappig genoeg ging hij op de leeftijd van 13 jaar nog steeds om 21.30 naar bed. Zonder gemopper. Alhoewel het ook regelmatig 22.00 werd omdat hij pas om 21.30 ging douchen bijvoorbeeld. Inmiddels is de puber 15 en gaat hij om 22.00 naar bed (of douchen). Zo zie je maar dat er de afgelopen jaren juist niet veel veranderd is in hoeveel slaap ons kind nodig heeft.
Duidelijk is overigens wel dat hij tegenwoordig uitgeslapen aan het ontbijt zit. Dus die bedtijd… die zit wel snor.
Hier een anderhalf jarige die ook vaak om 20uur pas naar bed gaat.
Weet niet of dat goed is.. Maar aan de andere kant.. ze wordt pas om 8 uur ook weer wakker dus slaapt dan (kijk even niet naar de inslaap-tijd) 12 uur.. Genoeg toch?
Hoe dat later gaat? Geen idee.. Zal vast veranderen met schooltijd en dergelijke.
Moeilijk punt wel!
Als ze het er goed op doet, dan zal dat wel toch? En ze slaapt tussendoor ook nog?
Beide jongens (4 en bijna 7) gaan hier tussen 19.00-19.30 uur naar bed. Standaard, zonder gezeur. Vooral de oudste is altijd een echte slaper geweest.
Ik denk dat je zelf prima in kunt schatten wat een goede bedtijd is. Ik heb ooit een kind in groep 3 gehad die pas 21.30-22.00 naar bed ging….. je merkte (natuurlijk!) aan alles dat dat niet goed was. :-O
Het ene kind heeft minder slaap nodig dan de ander, maar je kunt ook overdrijven -zoals ik net beschreef 😉
Zeker waar dat je dat kan merken Jose, alleen ‘ons’ probleem is eigenlijk dat we het niet zeker wisten… 🙁 het lijkt erop dat hij er ’s avonds geen last van heeft, maar op het moment komt hij ook lastig ’s ochtends uit bed. Kan natuurlijk ook winter-time zijn 😉 Ik heb er zelf ook een hekel aan!