Ken je het marshmallow experiment met kinderen? Ze krijgen één snoepje. De onderzoeker gaat even weg. En als ze er bij terugkomst niet van gesnoept hebben, krijgen ze er nóg een. Dat levert nou nog eens mooie televisie op, dat zelfbeheersing leren bij een kind. Ook in Het Geheime Leven van 4 jarigen werden de impulsen van kids vaak op de proef gesteld. Wat bleek? Je kind zelfbeheersing leren gaat ouders niet altijd even gemakkelijk af. Waar ligt dat aan? En hoe kan je het dan het beste aanpakken? Hier lees je tips om je kind te leren anders met impulsen om te gaan.
Check eerst even de marshmallowtest, mocht je die nog niet kennen.
I want it all… I want it NOW, zelfbeheersing leren is lastig
Als volwassene laten we ons natuurlijk niet zomaar gaan. Houden we ons keurig onder controle. Grapje! Ook grote mensen hebben vaak moeite met hun impulsen. Hoe vaak gooi jij er in het verkeer een vloek uit? Of eet je in één keer een doosje bonbons leeg? Danielle schreef er al eens over: impulscontrole voor papa’s en mama’s is net zo goed een must. Maar toch is ‘ie ook bij ons wel eens ver te zoeken…
Dat geldt al helemaal voor peuters en kleuters. Kan je eindelijk praten (lees: eisen) en lopen (lees: pakken wat je pakken kan)… mag er opeens niks meer! Peuters en kleuters zijn nog volop bezig met het ontdekken van hun vrijheden. En impulsbeheersing is daar vaak nog geen onderdeel van. Al verschilt dat natuurlijk per kind.
Lees ook: Omgaan met vloeken bij je kind, dat is *** lastig
Een kleuter met zelfbeheersing: ze bestaan echt
Zelfbeheersing komt voort uit allerlei factoren. Wees gerust, het is niet alléén jullie opvoeding. Ook de persoonlijkheid van je kindje heeft een grote invloed. Bij de ene zit zelfbeheersing er nu eenmaal meer in dan bij de ander. Heb je een afwachtend kindje dat liever eerst de kat uit de boom kijkt? Dan is er vaak sprake van meer zelfbeheersing. Maar er zijn natuurlijk genoeg kleuters die overal blind voor gaan. En dan rest jou als ouder een grote uitdaging: je kind zelfbeheersing leren. Maar hoe doe je dat?
Je kind zelfbeheersing leren
Niet te snel boos worden. Of in het geval van sommige kindjes: ontploffen. Niet een hele zak chips willen leegeten. Of van tafel rennen als papa nog zit te eten. Je kind zelfbeheersing leren, dat valt niet mee. Hieronder lees je tips en tactieken om je kinderen te leren hun impulsen onder controle te houden. De belangrijkste tip: blijf geduldig. Maar dat geldt eigenlijk voor ieder onderdeel van de opvoeding…
1. Wees duidelijk en consequent
Je kind zelfbeheersing leren, dat gaat niet vanzelf. Het is meer een lange-termijn project. Je kind moet namelijk eerst leren wat impulscontrole precies inhoudt. Wees daarin duidelijk. En consequent. Leg uit waarom jullie samen aan tafel blijven zitten tot iedereen klaar is. Dat mag je ook best een beetje leuk maken. Zo leert je kind dat alternatieven voor diens eigen impulsen vaak helemaal niet verkeerd zijn. En het sleutelwoord blijft natuurlijk consequent.
2. Goed luisteren is de basis
Wil je je kind zelfbeheersing leren? Beantwoord dan ook de volgende vraag: hoe goed luistert je kind eigenlijk? Jij kan wel duidelijk vertellen hoe het zit. Maar jouw bloedjes lijken hun oortjes van tijd tot tijd toch even uit te zetten. Met andere woorden: is jouw boodschap wel overgekomen? Laat je kind eventueel herhalen wat je hebt gezegd. Zo weet je of je ‘opdracht’ wel goed geïnterpreteerd is.
Als je kind beter naar jou gaat luisteren, luistert hij of zij waarschijnlijk ook beter naar de juf. Of naar vriendjes. Ze leren dan dat ze niet alleen een eigen visie hebben. Anderen hebben die namelijk ook. En rekening houden met anderen is ook zelfbeheersing!
3. Geef het goede voorbeeld
We zeiden het hierboven al: ook papa’s en mama’s zijn geen heiligen. Als je kind jou uit je slof ziet schieten, werkt dat natuurlijk een beetje averechts. Je kind zelfbeheersing leren wordt lastig als je jezelf niet kan beheersen. Tijd voor een stukje zelfreflectie dus: hoe goed kunnen we onszelf eigenlijk beheersen? Hoe zit dat bij jou?
Lees ook: Omgaan met de boosheid van kinderen
4. Zorg voor minder prikkels om zelfbeheersing te leren
Kinderen die impulsief reageren, worden vaak beïnvloed door allerlei prikkels. Soms hebben ze dan gewoon even behoefte aan rust en zelfreflectie. Laat ze op een rustig plekje eens even nadenken over hun opties. Was het slim om zo impulsief te reageren? Of krijgen ze nu in de gaten dat het misschien ook anders had gekund? Laat ze eerst een poosje zelf nadenken. Daarna kan je als ouder natuurlijk nog het gesprek aan gaan.
5. Oefening baart kunst
Misschien wel de leukste tip: ga zelf aan de slag! Oefening baart kunst, ook in het geval van je kind zelfbeheersing leren. Doe gewoon je eigen marshmallow experiment! Tip: laat papa de ‘onderzoeker’ spelen, en doe zelf mee met ‘het onderzoek’. Mama houdt het vast wel vol om dat snoepje niet weg te werken. Met het oog op dat extra snoepje, natuurlijk. En daar kan je je mini-me dan mooi aan herinneren. Op die manier kan je allerlei oefeningen bedenken om aan de zelfbeheersing van je kind te werken. En misschien wordt die van jezelf dan ook wel beter.
Heb jij nog goede tips waarmee we aan de zelfbeheersing van onze kinderen kunnen werken? Deel ze dan hieronder!
Meer over training van de impulscontrole lees je in dit artikel.
