Het schoolplein, een grote gezellige chaos. Vrolijk rennen kinderen op hun ouders af. Mijn kleuterdochter hangt al aan mijn arm. Dan zie ik het koppie van mijn zoon. Zijn blik staat op onweer. Ik kan nog net zijn schooltas opvangen die hij naar mij toe smijt. Hij loopt me straal voorbij. Boos. Gefrustreerd. Niet lekker in zijn vel. Zo gaat het al een paar weken. Onze zoon is niet op zijn plek in een normale klas, van een normale school. Maar om hem weg te halen uit zijn vertrouwde omgeving op zoek naar onderwijs voor hoogbegaafde kinderen?
Hoe verbeter je het onderwijs voor hoogbegaafde kinderen?
Zo gaat het weken achter elkaar. Een boos kind uit school halen. Grote twijfels over wat we kunnen doen om hem te helpen. Plusklassen, Leonardo-onderwijs, klas overslaan, we overwegen het allemaal. Gesprekken met de juf, de IB-er, toetsen hier, toetsen daar. Een dik rapport over dit traject. Ons gevoel zei duidelijk: nee, hij hoort tussen zijn leeftijdsgenootjes op zijn eigen school. En nog belangrijker, onze zoon geeft duidelijk aan in zijn eigen klas te willen blijven.
Lees ook: Onderpresteren van je kind, hoe herken je dat en hoe ga je er mee om?
Dus gaan we nog eens praten. En nog eens. Gelukkig voor onze zoon komt school al snel met een oplossing; levelwerk. Hierin vindt hij de extra uitdaging die hij zo nodig heeft. Zodra hij klaar is met zijn gewone schoolwerk, en dat is doorgaans razend snel, mag hij daarmee aan de slag. Wij halen weer een blij kind uit school. Natuurlijk heeft hij nog steeds zijn boze momenten. School is nog altijd saai en makkelijk. Maar de ergste frustratie is weg.
Meer aandacht voor deze kinderen
Niet iedere school heeft aandacht voor hoogbegaafde kinderen. De slimmeriken van de klas. Als ouders heb je al snel het gevoel dat je zeurt als je vraagt om extra werk voor je kind. Ik had daar zeker last van. Ik wilde niet opscheppen over mijn kind, maar soms hebben de onderwijzers echt geen idee van wat een kind thuis allemaal laat zien. Wat er op school niet uit komt.
Mijn ervaring is dat je echt moet opkomen voor je kind. Misschien nog wel meer dan voor kinderen met andere leerproblemen. Hoog-en meerbegaafdheid wordt namelijk niet gezien als een leerprobleem. Het is een luxeprobleem. Handig toch als je lekker slim bent en alles al weet?
Hoogbegaafdheid is geen luxe probleem
Dat is het niet. Helemaal niet zelfs. Probeer je eens voor te stellen hoe het is om naar een uitleg te moeten luisteren, terwijl jij al 10 minuten geleden een som hebt opgelost? Dag in, dag uit. Dodelijk vermoeiend en zo saai. Sommige kinderen leren juist niet makkelijk. Omdat ze dat niet gewend zijn. Als ze dan een keer een fout maken, is het lastig om daarmee om te gaan. De kans dat kinderen daardoor helemaal vastlopen in het middelbaar onderwijs is groot, als de leerstof uiteindelijk wel moeilijk wordt.
Lees ook: hoe herken je een hoogbegaafd kind en hoe ga je er mee om?
Meer aandacht binnen regulier onderwijs door kwadraatscholen
Het zou mooi zijn als er meer aandacht voor deze groep kinderen komt. Binnen het reguliere basisonderwijs. Net zoveel aandacht als voor kinderen met dyslexie of andere leerproblemen. Dat dacht Herman Langhorst ook. Hij ontwikkelde zogenaamde Kwadraatscholen voor hoogbegaafde kinderen, dit concept bevat vier manieren om hoogbegaafde leerlingen les te geven.
Voor sommige leerlingen zijn verbredingslessen op hun eigen school voldoende. Andere leerlingen hebben veel baat bij bovenschoolse plusgroepen. Het derde concept is gericht op hoogbegaafde leerlingen voor wie het goed is regelmatig uitdagende lessen op het voortgezet onderwijs te volgen, zoals natuurkunde of scheikunde. Tenslotte zijn er voor kinderen die nog meer aan kunnen aparte afdelingen met de hele week vakken op hun niveau, met daarnaast extra vakken als Duits, Chinees, filosofie en schaken.
Voordelen methode
In het Noorden van het land hebben tien schoolbesturen het concept al overgenomen. Op 65 scholen is er al meer aandacht voor meer-en hoogbegaafde leerlingen. Ik hoop dat dit zich als een olievlek over de rest van Nederland verspreid.
Voor alle ouders die boze kinderen uit school halen. Maar vooral voor de gefrustreerde kinderen die zich niet begrepen voelen en zich stierlijk vervelen in de klas. Passend onderwijs voor iedereen.
Wat vind jij van de stelling dat er meer aandacht voor hoogbegaafde kinderen moet zijn? Is het een luxeprobleem of een leerprobleem?
Op de school waar onze dochter zit is gelukkig ook veel aandacht voor kinderen die meer uitdaging nodig hebben. Onze dochter (groep 3) heeft eerst extra werk in de klas gekregen, maar had hier niet genoeg aan. Nu doet ze één uur in de week mee met de verrijkingsgroepen. Deze zijn normaal vanaf groep 4, maar ze mag in aangepaste vorm meedoen. De rest van de week mag ze aan deze opdrachten werken in de klas als ze haar normale werk af heeft. Het leuke is dat dit niet de “normale” vaardigheden uit de klas als tekenen en taal betreft, maar skills als planning, onderzoeken, creativiteit etc, waardoor ze zich verbreed ipv alleen maar verder vooruit gaat lopen op haar leeftijdgenootjes. Ook hier minder woede en een vrolijker kind! Gelukkig is onze school heel alert op (hoog) begaafdheid, wij hebben nergens om hoeven vragen, de leerkrachten bedenken zelf wat ze kunnen doen voor deze leerlingen ☺.
We zijn er zelf thuis ook meer mee bezig gegaan. Zo mag onze 6-jarige minimaal één keer per week bedenken wat we gaan eten, zoeken we samen een recept. Ze maakt zelf het boodschappenlijstje, leest het recept en vervolgens gaan we samen koken. Vindt ze erg leuk, geeft veel uitdaging en als ze (ooit, over heel lange tijd ?) het huis uit gaat kan ze fatsoenlijk koken!
Dat klinkt inderdaad als heel goed geregeld Claudia, vooral de verbreding lijkt me zinnig. Ook dat ze mee kookt, leuk hoor!
Bij ons op school is er gelukkig veel aandacht voor deze groep kinderen. Onze zoon steekt ver boven het gemiddelde uit. School attendeerde ons daar al op in groep 1. Wij hebben, altijd in goed overleg met ons kind en school, gekeken wat wijsheid was. Wij zijn van “doe maar gewoon…” Al snel was duidelijk dat hij (en wij) wilde dat hij bij zijn vriendjes in de klas bleef. Rekentijgers, speurwerk en levelwerk werd aangedragen en door zoonlief enthousiast ontvangen. Wij hebben hier nooit om hoeven “zeuren” en soms school zelfs wat afgeremd. De plusklas hebben we uit kunnen stellen tot groep 5. Nu was onze zoon echt klaar voor deze extra uitdaging. Dit vond onze zoon, school en wij. Hij zit hier nu een paar weken een dagdeel en is razend enthousiast.
School, kind en wij zijn blij dat school alert is, maar ook oog heeft gehouden voor het kind. Ons kind is ook nog echt een kind dat heel graag met zijn klasgenootjes speelt. Zo heeft hij het beste van twee werelden en het allerbelangrijkste: hij is gelukkig!
wow, mooi!