Meervoudige intelligentie; een kind is zoveel meer dan één getal

Het is zomervakantie. De kinderen van groep 8 hebben de basisschool verlaten en liggen met hun schooladvies op zak aan een zwembad of op het strand. Een aantal maanden terug moesten ze er nog aan geloven; de Citotoets. Ik weet het nog zo goed, al is het voor mij een kleine twintig jaar geleden. Met knikkende knieën naar school om die laatste toets te trotseren. Een mascotte op tafel die vast en zeker geluk zal brengen. Stress omdat je noodgedwongen wil laten zien wat je in je hebt. Maar geeft deze toets eigenlijk wel een compleet beeld van de leerling? In mijn ogen niet. Een kind is meer dan een reeks vragen. Zoveel meer dan een getal. Om over de welbekende momentopname nog maar te zwijgen. Ooit van meervoudige intelligentie gehoord?

Meervoudige intelligentie, geen reguliere meting

Ook bij een reguliere intelligentietest loop ik hier tegenaan. Het IQ wordt dan wel opgedeeld in verbale en ruimtelijke vaardigheden, maar ik mis toch nog veel aspecten die het beeld van de leerling, in ieder geval zoveel mogelijk, compleet maken. Een beeld waarin de talenten van het kind naar voren komen. Waarom zou je jezelf blindstaren op taal en rekenen als het leven uit zoveel meer aspecten bestaat?

Gardner en zijn negen intelligenties

Het klinkt bijna als een sprookje, maar toen was daar Gardner met zijn negen intelligenties. Deze man laat veel oogkleppen verdwijnen. Hij spoort mensen aan om hun gezichtsveld te verbreden en verder te kijken dan taal, rekenen en ruimtelijk inzicht. Gardner is de man van de meervoudige intelligentie met oog voor talentontwikkeling. Voor mij de psycholoog op het witte paard. Intelligentie is volgens hem de bekwaamheid om te leren en problemen op te lossen. Iedereen doet dat op zijn/haar eigen slimme manier, toch? Niks mis mee, als je het mij vraagt. Meervoudige intelligentie dus.

Naast ruimtelijk inzicht, taal- en rekenslimheid belicht Gardner aspecten als muzikaliteit, sporttalent, omgang met elkaar (interpersoonlijk) en omgang met jezelf (intrapersoonlijk). Tevens schenkt hij aandacht aan natuurgerichte intelligentie (natuurslim) en existentiële intelligentie (hoe je denkt over dingen van het menselijk bestaan). Persoonlijk vind ik dat dit een aardig compleet beeld geeft van een kind en mens in het algemeen.

Lees ook: talenten die niet getoetst worden

Ongekend talent

Wie kent ze niet: mensen die slecht presteren op het gebied van taal, maar een technisch inzicht hebben waar je u tegen zegt. Op dat technische vlak acht ik mezelf toch redelijk zwak begaafd 😉 . Maar hier werd op school niet of nauwelijks naar gekeken. De basisschool was vooral gericht op cognitie en niet zozeer op werken met je handen. Zo was je een mindere leerling als je niet uitblonk op het gebied van taal of rekenen. Ik had het geluk dat ik goed was in taal en ook niet al te zwak presteerde op rekengebied. Toch zag ik altijd al wel de talenten van leerlingen bij wie dictees en rekentoetsen niet van een leien dakje gingen. Een kleine Gardner in de dop? Wanneer een vriendje zei dat hij niet zo goed was in spellen, zei ik: “Dat geeft niet, want jij kan weer dingen die ik niet kan.” Hij is nu natuurkundeleraar. Iets wat ik nooit zou kunnen, zo zie je maar.

Lees ook: een persoonlijke brief aan mijn allerliefste zoon

Out of the box

Mensen moeten naar mijn mening minder in hokjes en meer out of the box denken. Waarom zou je je binnen het onderwijs blindstaren op taal en rekenen? In iedereen schuilt een talent dat zoveel verder gaat dan dat. Wanneer je dit opmerkt, voedt en bevestigt, zal een leerling groeien, bloeien en een ongekende ontwikkeling doormaken. Gelukkig is hier wel steeds meer aandacht voor, bijvoorbeeld binnen vrije scholen en adaptief onderwijs.

Kijk dus verder dan taal en rekenen en zorg dat een kind kan dromen, proberen, leren en creëren. Laat een kind slim zijn op zijn/haar manier, maar laat het bovenal meervoudig gelukkig zijn!

Gebruikte afbeelding via Shutterstock