Husband schudt wild aan mijn schouder. Ik schrik me kapot. Shit. Ik heb de wekker niet gezet. Snel sla ik het dekbed open. Kleine Man staat al naast me. ‘Mama, jij bent echt een slaapkop.’ Ik mompel dat hij niet zoveel met zijn vader moet praten en loop richting de donkere inloopdouche en kijk op mijn telefoon. Ik heb moeite met opstaan in de ochtend, maar deze keer is het echt laat. Dat wordt opschieten.
Mijn ritueel – douchen, aankleden, make-up, toilet, haar krullen en ontbijten – moet ik inkorten. Ik kan er maar niet aan wennen, dat haasten in de ochtend sinds Kleine Man naar school gaat. Nu het ’s ochtends nog zo donker is, lijkt het wel middenin de nacht.
Moeite met opstaan in de ochtend? Het zit in je DNA
In het NRC las ik dat sommige mensen altijd vroeg uit de veren zijn terwijl het anderen veel moeite kost om op tijd uit bed te komen. Deels zit dat in de genen. Britse en Amerikaanse onderzoekers hebben meer dan tien verschillende genvariaties opgespoord die bepalen of iemand meer een ochtendmens is of juist meer een avondmens. De resultaten van een studie van het Californische DNA-analyse-bedrijf, 23andMe, verscheen in het blad Nature Communications, tegelijk met twee studies van de Britse nationale biobank.
Het is misschien een beetje lastig na te gaan of jouw voorouders wel of geen ochtendmens waren. Maar de kans is groot dat het erfelijk is bepaald of jij in de ochtend zingend je bed uitkomt of juiste moeite hebt met opstaan in de ochtend.
Lees ook: mijn ochtendroutine stress met kleine kinderen
Ben jij een avondmens? Helaas: je avonden worden korter als je kinderen krijgt
Zodra Kleine Man op bed ligt en de pubers druk zijn met huiswerk, vrienden of sport, plof ik neer op de bank. Het enige dat nog moet, is het bedienen van de afstandsbediening om te Netflixen. Ik nestel me tussen de kussens van de bank, roer de honing door mijn thee en dan hoor ik iets in mijn achterhoofd weerklinken.
Ja hoor, daar is mijn innerlijke criticus weer. Dat irritante stemmetje komt weer om de hoek kijken: ga op tijd slapen, anders kom je morgen he-le-maal je bed niet uit. Zal ik die laatste serie toch maar niet afkijken? Het stemmetje heeft wel een klein beetje gelijk, morgen staat Kleine Man alweer vroeg naast mijn bed. Bedankt inner me.
Als je geen ochtendmens bent, is het slim om op tijd naar bed te gaan. En daarom forceer ik mezelf om het ’s avonds – geheel tegen mijn natuur in – niet te laat te maken. Ook moeite met opstaan in de ochtend? Ik heb een aantal goede tips die het makkelijker kunnen maken.
6 Tips voor mensen die moeite met opstaan in de ochtend hebben
1. Zet de wekker 15 minuten voordat je er écht uit moet
Zodra mijn wekker gaat, blijf ik altijd nog even liggen. Nee, ik ga niet snoozen, want dan sta ik nog verrotter op. Ik lees vaak even De Telegraaf op mijn telefoon, zo kunnen mijn ogen alvast wennen aan wat licht.
Lees ook: Snoozen is ongezond voor je
2. Neem de tijd om uit bed te stappen
Zodra ik er écht uit moet, trek ik langzaam het dekbed open, ook al heb ik moeite met opstaan in de ochtend. Ik adem een paar keer diep in en uit voordat mijn gedachten afdwalen naar wat ik allemaal moet gaan doen vandaag. Daarna rek ik mij uit om mijn lichaam uit de slaapmodus te halen.
3. Zorg voor een gezond proteïnerijk ontbijt
Ik eet ‘s ochtends gezond en voeg wat proteïne toe. Bijvoorbeeld door eieren of yoghurt te eten. In de yoghurt doe ik wat fruit, zodat ik meteen wat vitaminen binnen krijg. Des te sneller krijg ik energie en deze energie blijft langer hangen door de proteïne.
4. Ga niet meteen op je telefoon alle berichten beantwoorden
Uit onderzoek blijkt dat Nederlandse vrouwen ’s ochtends als eerste kijken of ze nog nieuwe WhatsApp-berichtjes hebben en daarop meteen willen antwoorden. Als je zit te wachten op belangrijk nieuws, is het logisch maar anders: niet doen. Ik heb mijn ochtendroutine hard nodig voor mezelf en mijn gezin en jij ook als je moeite met opstaan in de ochtend hebt.
5. Calculeer extra tijd in
Als ik mijn ochtendroutine tot op de minuut strak time, gaat het vaak mis. Dan heb ik stress zodra er iets onverwachts gebeurt. Een vuilniszak die scheurt, een kind dat nog moet poepen, tandpasta op mijn shirt en mijn jas die ik – dacht ik – op de kapstok had gehangen en nu vanzelf weggevlogen is. Daarom calculeer ik extra tijd in. Op die manier kan ik met dit soort verrassingen omgaan zonder dat ik aan het begin van de dag denk: ik kan beter maar meteen terug naar bed gaan.
Lees ook: Heeft je puber moeite met opstaan? Zo help je hem
6. Bereid je ’s avonds voor
Altijd tref ik in de avond ervoor zoveel mogelijk voorbereidingen voor de ochtend. Ik maak alvast het brood klaar, zodat ik deze alleen nog maar uit de koelkast hoef te pakken. En ik leg alles – wat ik mee moet nemen naar school of werk – klaar op een vaste plek. Heel handig als je moeite met opstaan in de ochtend hebt. Zo kunnen mijn hersenen in de ochtend ook nog even rustig wakker worden.
Last but not least: Val je ’s avonds moeilijk in slaap? Probeer dan eens een kwartiertje eerder naar bed te gaan om nog even te lezen in een ontspannen boek. Ik kan na tien minuten lezen mijn ogen al niet meer openhouden.
Grote behoefte aan spanning bij avondmensen
Of je een ochtend- of avondmens bent, wordt voor de helft genetisch bepaald. De andere helft is omgevingsbepaald, bijvoorbeeld door kinderen. Ze zeggen dat ochtendmensen volhardend zijn en minder last hebben van frustraties en obstakels. Avondmensen daarentegen zijn extravaganter, impulsiever en hebben een grote behoefte aan spanning. Daarom moet ik ook gewoon nog wat leuks doen in de avond. Misschien functioneer ik ‘s morgens wel beter als ik voldoende spanning heb gekregen de avond ervoor. Of zal ik dan weer niet in slaap komen omdat ik te opgewonden ben 😉 ?
Herken jij jezelf in dit verhaal? Heb jij nog tips om de ochtenden beter door te komen?
-x-
Ievy
