Het is bijna halfnegen ’s avonds en ik hoor Dochter heel hard gillen in haar bed. “Whaaa! Mamaaaaaa!!!”, klinkt het vanuit haar kamer. Aan de manier waarop ze roept weet ik het al: ze heeft last van nachtangsten. Ik loop naar boven en tref haar zittend op haar bed aan. Ze lijkt wakker, maar ik weet dat ze nog slaapt.
Ze kijkt mij aan met een paar ogen die doodsangst uitstralen. Haar lijfje trilt van angst en ze houdt haar handen voor haar mond. “Oooo!! Mama, help! Mama, ik vind het zo eng! Mamaaaa, kijk uit!”, is het enige wat er uit haar mond komt. En dan heb ik dit keer mazzel, want meestal is het een onverstaanbaar gebrabbel.
Aanrakingen wijst ze resoluut af…
Ik neem Dochter mee uit bed (als ze daar zelf al niet uit is gesprongen) en zet haar op het toilet. Daar gilt ze alles bij elkaar, terwijl ik rustig tegen haar blijf praten. Niet dat het helpt. Aanrakingen wijst ze resoluut af. Ze wil mij erbij hebben, maar ik kan haar moeilijk troosten. Zodra ze rustiger is, leg ik haar terug in bed. Soms is het echter zo heftig, dat ze al gillend naar beneden gaat.
Nadat ze een paar minuten op de bank zit, wordt ze wakker. Ze is rustig en begint wat te gapen. Ze heeft geen idee wat er de voorgaande minuten is gebeurd. Niet dat ze geplast heeft noch dat ze de hele buurt bij elkaar gegild heeft. Soms weet ze nog wel dat ze heel erg bang was, maar waarvoor is haar een raadsel. De volgende ochtend zegt ze vrolijk: “Ik heb goed geslapen, hè mama? De hele nacht lang!”. Geen flauw benul van wat er zich de voorgaande avond heeft afgespeeld…
Nachtangsten, wat zijn dat?
Kinderen die last van nachtangsten (Pavor Nocturnus) hebben, worden overstuur wakker waarbij ze kunnen huilen, druk bewegen, gillen en/of een verwarde indruk wekken. Hun hartslag is verhoogd en ze zweten. De nachtangst kan een paar minuten duren, maar ook een uur. Van het ene op het andere moment stopt het weer. Kinderen hebben tijdens een nachtangst weinig geruststelling nodig. Het komt simpelweg niet bij ze binnen. Deze angsten gaan vanzelf over en een kind heeft de volgende dag geen weet van wat er gebeurd is, maar als ouder kan het een heftige belevenis zijn!
In tegenstelling tot nachtmerries, komen nachtangsten voor op het moment dat een kind van lichte slaap naar diepere slaap gaat, tijdens het eerste gedeelte van de nacht (na 1-3 uur slaap).
Je bedoelt zeker nachtmerries?
Ik merk dat anderen geen idee hebben wat nachtangsten zijn en denken dat Dochter gewoon last heeft van nachtmerries. Niet zo gek als je weet dat maar 3-5% van de kinderen last heeft van dit soort angsten, maar nachtangsten en nachtmerries zijn echt twee verschillende dingen!
Kinderen met nachtmerries worden angstig wakker tijdens hun REM-slaap, de diepe slaap. Dit is vaak in de tweede helft van de nacht of tijdens de vroege ochtend waarin kinderen dromen. Kinderen kunnen vaak vertellen wat ze gedroomd hebben. Als ouder moet je ze geruststellen, voordat ze weer kunnen gaan slapen. Nachtmerries functioneren ook om alles wat een kind meegemaakt heeft te verwerken. Bij nachtangsten is dit niet het geval. De oorzaak van nachtangsten ligt waarschijnlijk op lichamelijk vlak.
Oorzaak van nachtangsten
Zoals ik eerder al vertelde heeft maar 3-5% van de kinderen last van nachtangsten. De oorzaak heeft waarschijnlijk te maken met het nog niet rijp zijn van bepaalde hersengebieden. Door de rijping nemen de angsten ook af. Daarom worden nachtangsten vooral gezien bij kinderen tussen 18 maanden en 6 jaar. Op oudere leeftijd komen nachtangsten minder vaak voor. Hmm, duidelijk een gevalletje pech voor Dochter (7,5 jaar). Een echt duidelijke oorzaak is er eigenlijk niet.
Druk, spanning, vermoeidheid? Meer nachtangsten!
Het lijkt zo te zijn dat vermoeidheid, drukte en spanning een invloed heeft op de hoeveelheid nachtangsten die een kind heeft. Zo merk ik de laatste weken aan Dochter dat ze bijna elke avond nachtangsten heeft. Zo aan het einde van het schooljaar is ze moe en prikkelbaar. Tel daar dan de spanning voor een schoolreisje, kinderfeestjes en een aankomende verhuizing bij op, dan weet ik eigenlijk al dat het teveel is. De spanning en vermoeidheid komt eruit. Ik kijk dus uit naar de zomervakantie, maar wie niet?
Heb jij ervaring met nachtangsten? Wat doe jij in zo’n situatie? Voor meer informatie over nachtangsten kun je terecht bij deze site.
Eigenlijk een beetje gerustgesteld. Hier een dochter van 10 jaar die geregeld s’ nachts exact hetzelfde meemaakt als wat je beschrijft. Soms is het zo erg dat ik mijn tranen zelf niet kan bedwingen, ze herkent mij ook niet schreeuwt om mama, en is bang van van mij en zegt dat ik haar ga pijn doen, zo zwaar. Nu
Oh Evy, wat heftig ;( , ik kan me voorstellen dat je daar heel verdrietig van kan worden en je enorm machteloos voelt. Heel veel succes gewenst voor die momenten
Dunya heeft dit ook. Vroeger kon ze zich de volgende dag niks herinneren, maar tegenwoordig weet ze het wel. Ze geeft aan dat alles groot lijkt en dat ze het huis eng vindt. Dan is ze half in slaap blijkbaar. Ik had dat vroeger ook. Ik werd alleen niet zo overstuur als zij. Het is wel erg als ik haar niet vast mag houden. Ze wil dan rondrennen, of op in het trappenhuis zitten. Of ze sluit zich op in de wc. Ze wil inderdaad ook dat ik in haar buurt blijf, maar troosten lukt niet. Als ze weer rustig is kruipt ze weer in bed en slaapt verder.
Wat sneu voor je dochter, en ook pittig voor jullie. Hopelijk gaat het snel over.
Wij hebben ook een dochter met nachtangst. Het is vreselijk. Ze lijdt er al aan sinds ze 2,5 is. In het begin wisten we niet wat ons overkwam. Ze leek wel bezeten, ze was des duivels gewoon. Zoveel paniek en agressie in een heel klein lijfje. Inmiddels is ze 8 en nog schreeuwt ze bijna elke nacht de hele boel bij elkaar en probeert ze paniekerig het huis te verlaten.
We weten dat het nachtangst is want de diagnose heeft ze ook officieel gekregen. Ze gaat inmiddels met diverse pillen op naar bed om de nachten voor haar wat dragelijker te maken want ze oververmoeid. Ons meiske kampt met een aantal problemen waaronder ADHD (totaal niet bevorderlijk als je nachtangst hebt) en enorme faalangst wat deels ook veroorzaakt wordt door “vermoedelijke” dyslexie. Dit laatste is “vermoedelijk” omdat 2 van de 3 testen al uitwezen dat er symptomen van dyslexie zijn maar test 3 moet het allemaal bevestigen. Ze heeft dus een taal achterstand van 10 maanden. Ook niet bevorderlijk voor een kind met faalangst wat haar weer meer prikkelbaar maakt wat zorgt voor stress…afijn u begrijpt dat dit alles de cirkels rond maakt als triggers voor haar nachtangst. Het leven valt haar dus zwaar en het valt ons van tijd tot tijd ook zwaar dat het leven haar zo zwaar valt. Ze is een vrolijke meid die graag overal aan mee doet maar de nachtangst beperkt haar vaak. Ze is te moe, te geprikkeld, durft vaak niet alleen te gaan slapen en logeerpartijtjes zijn erg lastig. Gelukkig krijgen we hulp en weet ons meiske ook dat we er alles aan doen om haar leven minder zwaar te maken. Ze heeft ook recht op een mooi en gelukkig leven. Jammer vind ik dan weer dat de buitenwereld vaak spreekt over het feit dat alle kinderen tegenwoordig aan ADHD lijden en dat ze teveel TV kijken, niet meer buiten spelen en nachtangst, vroeger had je dat niet. Tegenwoordig moeten we de kinderen allemaal labeltjes opplakken, aldus de buitenwereld. Nou buitenwereld, ik ben blij met de labeltjes en ik ben blij met het feit dat ze nu meer weten over hersenen dat vroeger. Nu zijn we hopelijk in staat om ons meiske en jouw Dochter te helpen met dit soort problemen.
Succes met je de Dochter, in de vakantie wordt alles na een tijdje weer wat rustiger tot school weer gaat beginnen.
Jeetje wat heftig zeg. Heel veel succes voor jullie meisje