Voor je je meteen al op een soort neurotische manier begint druk te maken: neurotisch gedrag vertoont iedereen. Ook al ziet niemand onze sokken, we dragen allemaal twee dezelfde. We doen allemaal dingen die eigenlijk nergens op slaan, maar omdat we vinden dat ze zo hóren. Maar af en toe slaan onze hersens daar een klein beetje in door. En voor je het weet loop je jezelf regels op te leggen die echt nergens op slaan. Ben jij ook zo’n gewoontedier? En zijn die gewoontjes soms -eerlijk is eerlijk- een tikkeltje vreemd? Dan vraag je je vast wel eens af: hoe neurotisch ben ik nou eigenlijk? En is dat nou zo erg? Op naar een onderzoekje in mijn eigen neurotisch gedrag, en dat van jou.
Waarom? Nou, gewoon!
Onze kinderen stellen ons maar al te vaak de grote ‘waarom-vraag’. En vaak heb je daar als ouder best een antwoord op. Maar sommige van onze gewoontes zijn moeilijk te verklaren. Aan onze kinderen – en aan de rest van de wereld. En zelfs als je jezelf vraagt waarom het zo moet, heb je er geen antwoord op. Dat zijn je neurotische trekjes. Dingen die je op een heel specifieke manier doet – gewoon omdat het in je hoofd zo hoort. En nee, daar hoeft totaal geen logica aan te pas te komen. Je hoort het al: hier spreekt een ervaringsdeskundige op het gebied van neurotisch gedrag.
Ik vraag me met regelmaat af: hoe neurotisch ben ik wel niet? Toen ik klein was lachte ik mijn ouders uit om hun malle gewoontes en systematische regelmaat. Maar stiekem zijn we allemaal een beetje neurotisch. En dat lijkt alleen maar erger te worden als we ouder worden…
Lees ook: Ochtendroutine? Die levert me vooral stress op
Neurotisch gedrag, wat houdt dat in?
Vergis je niet: echt neurotisch zijn is heel problematisch voor mensen. Maar gelukkig hebben de meesten van ons er slechts in lichte mate last van. Het is eigenlijk een term voor ‘je irrationeel en onlogisch gedragen’. En waarom? Gewoon omdat jouw hoofd zegt dat het moet. Je hersens constateren een ‘probleem’ en dat ga jij op een bepaalde manier rechtzetten. Al is de term probleem in dit geval misschien nogal overdreven. Want eigenlijk is het zo dat neurotisch gedrag ook vaak gewenst gedrag is en dat er veel voordelen aan zitten, check dit artikel maar over neuroten.
Bekijk onderstaande situaties van neurotisch gedrag maar eens. Herkenbaar? Of heb je zelf toevallig een mooi voorbeeld van je eigen neurotische trekjes? Dan zijn we daar natuurlijk heel benieuwd naar! Enne, durf je ook antwoord te geven op de vraag: Hoe neurotisch ben ik nou eigenlijk?
1. Alles moet ‘rechtgezet’, ook dat is neurotisch gedrag
Misschien wel het meest voorkomende neurotisch gedrag: dingen moeten recht zijn. En vooral ook recht hangen. Vind jij het ook zo ma-te-loos irritant als er een fotolijstje scheef hangt? Geef je het schilderij in de volle wachtruimte van de tandarts liever een duwtje dan tegen die kromme compositie aan te kijken? Dan ben je misschien een tikje neurotisch – maar zeker niet de enige.
Hier kan je trouwens ook in de figuurlijke zin last van hebben. Namelijk als je continu het taalgebruik van anderen aan het ‘rechtzetten’ bent. In dat geval ben je dus gewoon een taalneuroot! Een paar tips… Ten eerste: houd jezelf soms een beetje in. De non-taalneuroten kunnen dit gedrag namelijk niet echt waarderen. Ten tweede: hou je al helemaal in op social media. In iedere discussie je alleen richten op grammaticale fouten is simpelweg best irritant. En ik ben zelf ook taalneurotisch! En tenslotte: houd het woordenboek bij. Er zijn tegenwoordig namelijk een heel aantal taalfouten die niet meer fout zijn. Tenenkrommend!
2. Voedsel? Apart houden graag
Dankzij mijn liefde voor stamppot ben ik over een stukje van mijn neurotisch gedrag heen gegroeid… Maar ik geef het toe: ook ik had in lichte mate last van dit neurotische trekje. Voedsel op mijn bord hield ik als het even kon apart. Dus geen groentes tegen het vlees aan, en ook de aardappels kregen een eigen hoekje. Alsof het niet één grote pap wordt zodra je het doorslikt… Maar ach, je neurotische gedrag is nooit logisch. En dat brengt ons bij Joyce, die zelfs neurotisch wordt tijdens het… tsja… poep ruimen!
3. Hoe neurotisch ben ik in mijn gedrag? Niet – tot ik de hond uitlaat
Een hondenpoepzakje binnenstebuiten draaien vóór je de drol opraapt… Zodat het netjes weer omgedraaid in de vuilnisbak verdwijnt. Is dat neurotisch gedrag, of niet? Inderdaad 😉 . Ook Joyce begon zich af te vragen: hoe neurotisch ben ik wel niet? En wel tijdens het uitlaten van haar viervoeter. Ze betrapte zichzelf namelijk op meerdere neurotische trekjes tijdens één wandeling… Geeft niks Joyce, je staat niet alleen!
4. Jezelf aankleden – een simpele routine
Onszelf aankleden leren we natuurlijk al als we heel klein zijn. Maar daarbij leggen de licht neurotischen onder ons zichzelf vaak ook aparte regeltjes op. Dat je broek niet vóór je onderbroek aan kan is wel duidelijk. Maar wie moet er nou van zichzelf per se eerst sokken aandoen, en dan pas een broek? Ahum… Ik zou het niet weten…
5. Bedankt, mam
Ik herinner het me zo goed. Kleine Joukje lag onder de waslijn haar moeder uit te lachen. Die voor een paar sokken per se 2 dezelfde knijpers wilde gebruiken. Voor al het wasgoed trouwens. En die knijpers moesten qua kleurtje dan wél matchen met het schone goed in kwestie.
Jaren later moet ik mijn eigen was ophangen. Je raadt al een beetje wat het probleem is. Mijn neurotisch gedrag krijgt handen en voeten. Gelukkig hoeven mijn knijpers nog niet met de was te matchen, maar liefst wel met elkaar. Af en toe dwing ik mezelf die regel te overtreden. Dat kost moeite…
6. Alles op kleur neurootje
Heb jij alles het liefst op kleur geordend? Dan zou je je ook kunnen afvragen: hoe neurotisch ben ik? Maar hierin ben je echt niet alleen – uit onderzoek is al vaak gebleken dat heel veel mensen de neiging hebben om alles op kleur te sorteren. Van kleding in je kledingkast tot je boeken in de boekenkast. Het wordt misschien wel een beetje zorgwekkend als je dat bij een schaal M&M’s gaat doen…
7. Alles op z’n tijd met neurotisch gedrag
Ook een gebied waarbij veel mensen neurotisch gedrag vertonen: de klok. Hoe laat zet jij je wekker altijd? Op het hele uur? Of op een veelvoud van tien minuten? Er zijn maar weinig mensen die hun werken op bijvoorbeeld 7:33u zetten. Dan eerder 7:30u, of 7:35u. En dat is misschien nog wel het beste voorbeeld dat we allemaal neurotisch zijn! Dus nee: een tikje neurotisch is heus niet erg… Toch?
Iemand die zijn eten op het bord op kleur sorteert en bijv. Geen rood eet en dus eerst de kleur rood eraf schilt::hoe heet deze neurose?