Obesitas bij kinderen wordt gezien als een epidemie. Steeds meer kinderen in Nederland lijden aan overgewicht, wat tot gevaar voor de gezondheid kan leiden. Iedere zondagmorgen worden te dikke kinderen een jaar lang gevolgd in het programma ‘Kiloknallers’, om te kijken of er iets te doen valt aan het overgewicht en waar het eigenlijk vandaan komt. Zelfs het gebruik van een maagband bij kinderen komt ter sprake.
Obesitas bij kinderen en kiloknallers
Eén van de maaksters van Kiloknallers (Charlotte Hoogakker) was te gast bij RTL Boulevard om daar de stelling te verdedigen dat een uiterste redmiddel voor kinderen een maagband moet zijn. Aanwezige lifecoach Carlos Lens was van mening dat ieder pondje door het mondje komt en dat veel bewegen en gezond eten de enige en juiste oplossing is. Een heftige discussie volgt. In het programma Kiloknallers is te zien dat ook de dikke kinderen bewegen, dat zij sporten. Alleen zit hun gewicht daarbij in de weg, waardoor ze sneller moe zijn en minder uithoudingsvermogen hebben.
Tegenstrijdige adviezen diëtisten
Wat aan de serie opvalt is dat veel dikke kinderen niet weten wat nou precies wel en wat niet gezond is. Vooral de tegenstrijdige adviezen die diëtisten geven, werken erg ontmoedigend. Moet je nou wél of geen fruit eten? Werkt een glutenvrij dieet? Is brood ongezond of niet? Blijkbaar is diëtiek geen exacte wetenschap waardoor iedere diëtist met een ander advies komt. Dat zorgt voor verwarring bij de kinderen (en ouders) . Hoe kun je het ene moment veel fruit moeten eten, terwijl de volgende diëtist zegt dat veel fruit je dik maakt? Wat mag je dan nog wel eten?
Dik in aanleg
In verschillende gezinnen zijn sommige kinderen wel dik, maar de broertjes of zusjes niet. Dat lijkt een verschil in fysieke werking te zijn, het ene lichaam verbrandt meer en sneller dan het andere lichaam. Het is heel frustrerend voor de kinderen dat een broertje of zusje hetzelfde kan eten (naar eigen zeggen) en er niet dik van wordt. De ouders zijn degenen die dan het best kunnen bepalen of de kinderen inderdaad hetzelfde eten, maar aanleg heeft zeker te maken met te dik zijn of niet. Waarom het ene kind binnen een gezin deze aanleg wel heeft en de ander niet, is niet bekend.
De factor stress
Ook blijken veel dikke kinderen thuis met problemen te kampen te hebben. Dat lijkt een bevestiging van dit onderzoek waaruit bleek dat er een sterk verband is tussen stresshormoon cortisol en obesitas bij kinderen. Uit de gesprekken met de (te) dikke kinderen uit Kiloknallers blijkt dat er vaak iets mis is in de thuissituatie. In deze serie is dat bij sommige families duidelijk zichtbaar. Maar ook waar het niet zichtbaar is, kunnen die problemen er wel zijn en leiden tot obesitas bij kinderen. Een moeder die geestelijke problemen heeft zorgt voor veel spanning, een ander gezin leeft onder de armoedegrens en heeft geen geld voor (gezond) eten.
Ongezond eten is veel te goedkoop
Dat legt een ander probleem bloot: ongezond eten is (veel) goedkoper dan gezond eten. De moeder uit het verhaal hierboven geeft zelf als voorbeeld dat ze haar gezin eten kan geven door een zak patat van 0,80 euro en een pak frikandellen van 0,80 euro te kopen. Zo heeft ze voor 1,60 euro een complete maaltijd. Gezond is het niet, maar het is in ieder geval eten dat ze haar kinderen kan geven. Dat obesitas bij kinderen (en bij de moeder zelf) daar het gevolg van is, dat nemen ze op de koop toe. In de serie Kiloknallers komt deze moeder uiteindelijk bij de voedselbank terecht, waar ze wél gezond eten krijgen, maar dit is voor haar kinderen geen fijne situatie.
Omstandigheden mede bepalend
Natuurlijk helpt gezond eten en veel bewegen tegen overgewicht en obesitas bij kinderen. Alleen kunnen niet alle ouders gezond eten betalen en ook sporten is niet voor iedereen weggelegd, vooral wat financiën betreft. Er zijn regelingen bij gemeentes waarmee ouders geld terug kunnen krijgen, maar daarover is veel te weinig bekend. Een veilige thuissituatie heeft ook niet ieder kind, wat ook niet meehelpt bij de ontwikkeling en het gewicht. Overduidelijk is in ieder geval dat sommige kinderen de aanleg hebben om dik te worden en anderen niet. Dat is altijd zo geweest en zal ook altijd zo blijven.
Hoeveelheden suikers en vetten in ‘gewoon’ eten
Het is nodig dat er wat gebeurt aan de vele dikke kinderen, maar om daarvoor alleen naar de kinderen en de gezinnen zelf te wijzen, is wat erg kort door de bocht. Het is een maatschappelijk probleem, waar aan meerdere kanten tegelijk aan gewerkt moet worden. ‘Vruchtensap’ klinkt heel gezond, maar is dat niet, om maar een voorbeeld te geven.
Een maagband bij kinderen
In de afgelopen 4 jaar zijn er twintig kinderen geweest die een maagband hebben gekregen. Het zijn er maar een paar per jaar, kinderen in de leeftijd van 14, 15 en 16 jaar oud. De maagband bij kinderen zorgt ervoor dat hun maag veel kleiner wordt, ze minder trek hebben en dus minder kunnen eten. Momenteel is het UMC in Maastricht het enige ziekenhuis waar deze operatie gedaan wordt, maar de vraag blijkt steeds groter te worden.
Steeds meer kinderen met obesitas kloppen aan bij de huisarts omdat er geen enkele andere behandeling aanslaat.
Discussie over maagband bij kinderen
Toch staan niet alle chirurgen achter de beslissing van het UMC in Maastricht. De voornaamste reden daarvan is dat een maagband pure symtoombestrijding is en niet de onderliggende oorzaak aanpakt. Alhoewel het wel zo is dat de betreffende kinderen -doordat ze veel kilo’s afvallen- meer en makkelijker kunnen gaan sporten. En ook sociaal beter in hun vel zitten, makkelijker contact maken en daardoor wellicht een vicieuze cirkel kunnen doorbreken.
Wat denk jij, is een maagband bij kinderen een goede oplossing of gaat dit ter ver?
Gebruikte afbeelding via Shutterstock
