Fijnproever of niet, ik hou van een lekkere kop koffie en ik ben daar nogal kieskeurig in. Zo heb ik al aardig wat verschillende koffiebonen geproefd en ben ik nogal star in mijn mening over welke koffie ik nu het lekkerste vind, totdat ik kennismaak met Specialty Coffee.
Dit blog gaat dus over wat ik geleerd heb over Specialty Coffee, welke koffiebonen ik geproefd heb van Eddy’s Coffee (in het kader van specialty coffee dus) en wat mijn mening daar over is.
Wil jij meer weten over wat Specialty Coffee nu precies is, waar de term vandaan komt en waarom deze koffie zo in opkomst is? Dan is dit blog voor jou geschreven.
Wat is Specialty Coffee?
Specialty Coffee is een term die gebruikt wordt om koffie van hoge kwaliteit aan te duiden. Het is een term die steeds populairder wordt. Mensen willen zich in deze koffie verdiepen en zijn ook bereid om hier meer voor te betalen.
Specialty Coffee wordt bereid met ongebrande koffiebonen die voldoen aan bepaalde richtlijnen die opgesteld zijn door de Specialty Coffee Association (SCA). Deze richtlijnen bepalen de kwaliteit van de koffie en geven aan welke smaken en aroma’s je mag verwachten.
Eigenlijk kan je het kort samenvatten: Specialty Coffee is kwalitatief hoogwaardige koffie met unieke smaakeigenschappen.
Welke koffiebonen worden gebruikt voor Specialty Coffee?
Voor Specialty Coffee worden alleen de allerbeste koffiebonen gebruikt. De grootste speler in de wereld van Specialty Coffee is de Arabica boon. Deze boon groeit op grote hoogte en heeft een unieke smaak.
Daarnaast wordt ook de Robusta boon soms gebruikt, maar deze is minder populair vanwege zijn sterkere smaak en hogere cafeïnegehalte.
Toch wordt er veel geïnvesteerd om de Robusta boon ook aan de kwaliteitseisen van de Specialty Coffee te laten voldoen. Deze is namelijk beter bestand tegen plantziektes en daardoor interessanter om te telen.
Hoe meer hierin onderzocht wordt, des te beter ook de kwaliteit zal worden van deze koffieboon, maar vooralsnog zijn het dus de Arabica koffiebonen die het meeste gebruikt worden voor de speciale koffie.
Koffiebonen van Eddy’s Coffee
Ik heb de afgelopen week koffie gedronken met koffiebonen van Eddy’s Coffee. Nadat ik uiteindelijk door keuzestress zelf niet kon kiezen heb ik me laten adviseren door Edwin voor een uitstekende koffieboon.
Hij heeft me de best verkochte koffiebonen geadviseerd die voor Specialty Coffee gebruikt worden en dat advies heb ik ter harte genomen, want door alle keuze die er is op het gebied van koffiebonen kwam ik er zelf niet uit.
Ik ben namelijk een echte koffieliefhebber, maar ook een zeikerd. Koffie mag van mij niet teveel ‘smaakjes’ hebben. Dus geen overdreven chocolade smaak, of sinaasappelsmaak, of whatever. Nee, koffie moet naar koffie smaken. Maar dan wél echt lekker.
Het advies van Eddy’s Coffee kwam uit op de Colombia Supremo Arabica koffiebonen. Een toegankelijke koffie met volle body en rijke milde smaken geschikt voor het maken van een gewone kop koffie, een espresso (ofwel de doppio die wij in de avond drinken) óf een cappuccino voor de ochtend. Ideaal!
Hoe wordt Specialty Coffee gezet?
Specialty Coffee kan op verschillende manieren gezet worden.
Pour over methode
De meest populaire methode is de pour-over methode, waarbij heet water langzaam over de gemalen koffie wordt gegoten. Het is eigenlijk weer een beetje terug naar af. Koffie zetten zoals dat in het verleden ging.
Niet alleen een lekkere manier om koffie te zetten, maar ook een manier om even rust te vinden in de hektiek van de dag.
French Press methode
Specialty Coffee zetten via de French Press methode is eigenlijk een makkie. Mijn ouders deden niet anders.
De gemalen koffie doe je in een cafetière, je schenkt er heet water overheen (gekookt water wat je even hebt laten afkoelen tot het liefst 93°). 3-4 minuten laten trekken en dan is je Specialty Coffee klaar om in te schenken.
De espresso machine methode
Natuurlijk kan je je koffie ook zetten met een espresso machine. Tegenwoordig is die bij veel huishoudens niet meer weg te denken, een volautomatische espressomachine of een halfautomaat. Wij hebben er zelf ook eentje.
Het is natuurlijk de meest eenvoudige manier om een Specialty Coffee te zetten, maar toch overweeg ik nog wel eens om de stap terug weer te zetten. De machines maken nogal herrie en eigenlijk is het goed voor je mindset om even bewust koffie klaar te maken.
Het belangrijkste is dat de juiste waterkwaliteit wordt gebruikt en dat de koffie op de juiste manier wordt gemalen.
Wat is het belang van de juiste waterkwaliteit bij het zetten van Specialty Coffee?
De juiste waterkwaliteit is van groot belang bij het zetten van Specialty Coffee. Het water moet vrij zijn van onzuiverheden en de juiste mineralen bevatten.
Dit zorgt ervoor dat de smaken en aroma’s van de koffie optimaal tot hun recht komen. Het is daarom belangrijk om te zorgen voor de juiste waterkwaliteit voordat je Specialty Coffee gaat zetten.
Maar hoe doe je dat?
Een échte koffieliefhebber zal er veel voor over hebben om de juiste randvoorwaarden te scheppen voor zijn Specialty Coffee.
De waterhardheid is bijvoorbeeld van behoorlijke invloed op de smaak van je koffie. Met een goede waterontharder in huis kan je bereiken dat je zacht water hebt voor je koffie. Niet alleen lekker voor je koffie trouwens, maar ook gewoon om zo te drinken.
Maar om een waterontharder nu alleen voor je Specialty Coffee aan te schaffen is ook zo wat. Gelukkig heb je van een waterontharder nog veel meer plezier dan alleen die lekkere koffie.
Hier lees je waarom wij een waterontharder hebben.
Wat is de rol van de koffiebrander bij Specialty Coffee?
De koffiebrander speelt een belangrijke rol bij het maken van deze koffie. Hij bepaalt de juiste branding voor de koffiebonen en zorgt ervoor dat de smaken en aroma’s optimaal tot hun recht komen.
Daarnaast moet de koffiebrander ervoor zorgen dat de koffiebonen van de juiste kwaliteit zijn en voldoen aan de richtlijnen van de Specialty Coffee Association (SCA).
Wat is de invloed van de maling op de smaak van Specialty Coffee?
De maling van de koffie heeft een grote invloed op de smaak van Specialty Coffee. Een te grove maling zorgt voor een zwakke smaak, terwijl een te fijne maling kan zorgen voor een bittere smaak.
Het is daarom belangrijk om de juiste maling te gebruiken voor de gekozen zetmethode.
Een stukje geschiedenis: wie heeft Specialty Coffee bedacht?
Deze koffieterm komt oorspronkelijk uit de koker van Erna Knutsen. Vlak na mijn geboorte gebruikte zij de term voor het eerst. Want dat is Specialty Coffee in principe, niets meer en niets minder dan een term die voor de kwaliteit staat van de te gebruiken koffiebonen.
De ongebrande koffiebonen moeten al aan bepaalde kwaliteiten voldoen, maar daarna zijn ook de koffieboer, de koffiebrander en diegene die de koffie zet nog aan de beurt om de Specialty Cofee ook daadwerkelijk tot uitvoer te brengen.
Waarom is Specialty Coffee duurder dan supermarktkoffie?
Specialty Coffee is duurder dan supermarktkoffie omdat het productieproces veel intensiever is.
De koffiebonen moeten van de hoogste kwaliteit zijn en worden op een bepaalde manier verwerkt om de ultieme smaak te kunnen garanderen.
Ook is de productie van Specialty Coffee beperkt, omdat het alleen gemaakt wordt van de beste koffiebonen. Dit zorgt ervoor dat de prijs van Specialty Coffee hoger ligt dan die van supermarktkoffie.
Voor een uitgebreide uitleg over het verschil in prijs lees je hier meer
Waarom drinken wij specialty coffee?
Specialty coffee is de afgelopen jaren steeds bekender geworden. Maar waarom willen mensen deze koffie drinken? Hieronder vind je een aantal redenen waarom specialty coffee zo populair is geworden.
Kwaliteit en smaak
Een van de belangrijkste redenen waarom mensen specialty coffee drinken, is de kwaliteit en smaak van de koffie. Deze koffie wordt gemaakt van de hoogste kwaliteit koffiebonen en wordt op een verfijnde manier bereid. Hierdoor krijgt de koffie een unieke smaak die je bij gewone koffie niet vindt.
Bovendien zijn er veel verschillende smaken en aroma’s te ontdekken bij Specialty Coffee, afhankelijk van de herkomst van de koffiebonen en het zetproces.
Veranderende markt
De koffiemarkt is de afgelopen jaren sterk veranderd. Waar we vroeger vooral instant koffie dronken, zijn we nu steeds meer op zoek naar complexe koffiesoorten met een unieke smaak.
Dit heeft ervoor gezorgd dat Specialty Coffee steeds bekender is geworden en dat er steeds meer koffiebarretjes zijn waar je deze koffie kunt drinken.
Prijskaartje
Specialty coffee heeft vaak een hogere prijs dan gewone koffie. Dit heeft te maken met de hoge kwaliteit van de koffiebonen en het zetproces dat nodig is om de ultieme smaak te bereiken.
Mensen die deze koffie drinken, zijn bereid om extra geld uit te geven voor een betere kwaliteit koffie.
Cultuur en gewoonte
In bepaalde gebieden, zoals de Verenigde Staten, is Specialty Coffee al jarenlang bekend. Daar begint het drinken van deze koffie al bij het ontbijt en is het een gewoonte geworden.
Ook in Nederland zien we deze trend steeds meer opkomen. Mensen willen graag genieten van een goede kop koffie en zijn bereid om daarvoor naar een koffiebar te gaan of deze zelf te zetten in de huiskamer voor vrienden.
We maken er meer een moment van dan vroeger.
Wil je je nog verder verdiepen in deze koffie? Dan lees je hieronder nog waar de koffiebonen allemaal aan moeten voldoen om in aanmerking te komen voor dit keurmerk.
SCA: De richtlijnen van de Specialty Coffee Association
Hierboven heb je kunnen lezen dat Specialty Coffee een kwalitatief hoogwaardige koffie is met unieke smaakeigenschappen. We hebben het dan over slechts 1% van alle koffie wereldwijd.
Het draait dus vooral om kwaliteit.
SCA staat voor Specialty Coffee Association. Dat is de organisatie die toeziet op de kwaliteit van koffie en regels en protocollen stelt en hanteert om deze kwaliteit in praktijk te toetsen.
Deze kwaliteit wordt getoetst door middel van het “cuppen” van koffie. Als koffie een score van 80 of meer behaalt (schaal van 0 – 100), mag de koffie “specialty coffee” genoemd worden.
Cuppen
Cuppen klinkt heel bijzonder, maar eigenlijk betekent het gewoon het proeven van de koffie. Het zijn overigens wel ervaren proevers die een certificaat hebben om dit te mogen doen.
Tijdens het cuppen wordt de koffie dus getoetst aan de hand van onderstaande criteria.
11 criteria waar speciality coffee aan moet voldoen
Speciality coffee is een type koffie dat aan bepaalde criteria moet voldoen om als premium koffie beschouwd te worden. Deze criteria zijn opgesteld door de Specialty Coffee Association (SCA), een erkende associatie wereldwijd. Hieronder staan de 11 criteria waar speciality coffee aan moet voldoen.
1. Smaak
De smaak van speciality coffee moet goed zijn. De koffie moet een volle, intense smaak hebben en een helderheid die niet overheerst. De zoetigheid moet in balans zijn met de zure en bittere smaken.
2. Geur
De geur van de koffie moet goed zijn. Speciality coffee moet een fruitige geur hebben die niet te overheersend is.
3. Body
De body van de koffie moet goed zijn. Speciality coffee moet een volle body hebben die niet te dun is.
4. Nasmaak
De nasmaak van de koffie moet goed zijn. Speciality coffee moet een zoete nasmaak hebben die niet te overheersend is.
5. Consistentie
De consistentie van de koffie moet goed zijn. Speciality coffee moet consistent zijn in smaak en kwaliteit en eigenlijk moet dus (onder de ideale omstandigheden) ieder kopje koffie hetzelfde smaken.
6. Overall
De inname van de koffie en de totale beleving moet goed zijn, van geur tot smaak, tot nasmaak en zelfs het mondgevoel.
7. Negatieve indrukken (de zogenaamde Clean Up)
Negatieve indrukken moeten tot een minimum beperkt worden. Speciality coffee mag geen negatieve indrukken achterlaten zoals een overheersende zure of bittere smaak.
8. Aciditeit
De helderheid van de koffie is belangrijk.
9. Balans
Het is belangrijk dat er een goed evenwicht is tussen de smaken van zoet, zuur en bitter.
10. Zoetheid
Er moeten duidelijk zoete smaken aanwezig zijn.
11. Defecten
In hoeverre zijn er negatieve smaken aanwezig die afbreuk doen aan de kwaliteit?
Jouw eigen Specialty Coffee zetten
Er zijn nog een paar dingen die je misschien moet weten als je aan de slag gaat met het zetten van je eigen Specialty Coffee. Los van de juiste koffiebonen die je moet kopen natuurlijk en de zetmethodes die we hierboven al hebben besproken.
Hoe herken je verse koffiebonen?
Het is belangrijk dat je gebuik maakt van vers gebrande koffiebonen voor het zetten van de lekkerste koffie. Om nog even terug te komen op die supermarkt koffiebonen… die liggen soms al maanden in de schappen. Hier worden de koffiebonen niet beter op, de aroma’s gaan verloren en de bittere smaak komt verder naar boven.
Check je koffiebonen dus op versheid en kijk altijd naar de branddatum van de koffiebonen die vaak op de achterzijde van de koffiezak staat.
Wat is de beste manier om koffiebonen te bewaren?
Koffiebonen blijven het beste vers als ze in een luchtdichte verpakking op een koele en droge plaats bewaard worden. Het is belangrijk om de koffiebonen niet in de koelkast of vriezer te bewaren, omdat dit de smaak van de koffie kan beïnvloeden.
Hoeveel koffiebonen gaan er in een kopje koffie?
Gemiddeld gaan er ongeveer 7 gram koffiebonen in een kopje koffie. Maar dit kan verschillen per zetmethode en persoonlijke smaak.
Hoeveel kopjes koffie kun je maken van 1 kilo koffiebonen?
Met 1 kilo koffiebonen kun je dan ongeveer 140 kopjes koffie maken. Maar ook dit kan verschillen per zetmethode en persoonlijke smaak.
Wat heb jij nu geleerd over Specialty Coffee?
Even een korte resumé.
Je weet inmiddels dat Specialty Coffee niet zomaar koffie is, maar een heel bijzondere koffie, gemaakt van de allerbeste koffiebonen. Ook heb je kunnen lezen hoe die koffiebonen nu eigenlijk beoordeeld worden en dat er door de SCA op toegezien wordt dat de criteria nageleefd worden.
Daarnaast weet je nu ook hoe de Specialty Coffee het beste gezet wordt, en dat je er beduidend meer voor betaald dan voor een bakkie pleur gemaakt van supermarkt bonen.
Heb jij mijn blog helemaal uitgelezen? Dan denk ik dat jij er nu klaar voor bent om aan je eerste Specialty Coffee te beginnen. Ik zou zeggen… ga op zoek naar lekkere koffiebonen (of vraag advies aan Edwin van Eddy’s Coffee) en ga er eens goed voor zitten.
Ik ben er in ieder geval achter dat ik liever minder koffie drink, maar dan wel hele lekkere! Nu jij nog 😉 .