Helpt straffen en belonen bij het motiveren om huiswerk te maken?

Niet op de computer of naar voetbaltraining als je je huiswerk niet af hebt. Of extra computertijd of zakgeld als het huiswerk wel af is. Helpt straffen en belonen bij het motiveren? Of helpt het helemaal niet?

Straffen en belonen om te motiveren

Op korte termijn werkt het straffen en belonen waarschijnlijk wel, maar op de lange termijn is er een grote kans dat het averechts werkt. Dit geldt niet alleen bij het maken van huiswerk, maar ook bij andere elementen in de opvoeding uiteraard.

Ik zal je wat meer vertellen over motivatie. Er zijn 2 vormen van motivatie:

• Intrinsieke motivatie (iets doen omdat je het zelf graag wilt of omdat je een doel wilt behalen)
• Extrinsieke motivatie (Iets doen voor de beloning of om straf te voorkomen)

Goed. Wanneer je je kind straft of beloont dan zit je daarmee dus op de extrinsieke motivatie. In het begin zal dit heus wel werken. Maar het heeft vaak een kortdurend effect. Na een poosje zijn die beloningen namelijk niet zo interessant meer. En als ouders wil je waarschijnlijk niet dat je kind alleen maar huiswerk maakt om straf te voorkomen. Straffen en belonen doet voor de lange termijn dan ook niets met de motivatie om huiswerk te maken.

Een ander voorbeeld in de opvoeding

Mijn jongste zoon zit nog in de fase van het zindelijk worden. En eerlijk gezegd lukt het niet erg. We zijn al een aantal keer druk aan de slag geweest met beloningsstickers. Even was dit interessant, maar niet voor lang. Met als gevolg dat hij gewoon weer in zijn broek plast. Een duidelijk gevalletje van extrinsieke motivatie met een kortdurend effect dus…

Binnenkort komt vast het moment dat hij de luiers zelf zat is of dat hij vindt dat hij groot genoeg is om zonder luier te lopen. Dan komt het vanuit intrinsieke motivatie. En dan is het zindelijk worden vast zo gebeurd. Hoop ik 😉 .

Als jij dit leest, is de fase van het zindelijk worden vast allang voorbij. Maar het komt eigenlijk op hetzelfde neer als bij het maken van huiswerk. Extrinsieke motivatie helpt even, maar uiteindelijk is het nodig om intrinsiek gemotiveerd te zijn. Om echt zelf te willen en ergens het nut van in te zien.

Wat kun je als ouder doen om die intrinsieke motivatie te vergroten?

Stel doelen. Voor de intrinsieke motivatie werkt het heel goed om doelen te stellen. Elk kind heeft wel een doel dat hij of zij wil behalen. En net als bij de doelen die je voor jezelf stelt kan je ook je kind helpen om zijn of haar doelen SMART te maken. Specifiek. Meetbaar. Acceptabel. Realistisch. Tijdgebonden.

Voor het stellen van doelen kun je een doelenformulier gebruiken, deze heb ik zelf opgesteld voor je en kan je hier aanvragen. Aan de hand van de doelen kun je afspraken maken over huiswerk maken. Afspraken waar je kind achter staat, omdat hij of zij daarmee zijn of haar doel kan bereiken.

Lees ook: Plannen en organiseren om doelen te bereiken

Maar wat doe je dan als je kind zich niet aan de afspraken houdt?

Je bespreekt de gevolgen van zich niet aan een afspraak houden (problemen op school, onvoldoendes enz.). En maakt ook afspraken over de consequenties. Je zult zien dat je kind hier vaak ook ideeën over heeft.

Er zijn 2 mogelijkheden:

• De consequentie is alsnog een straf.
• Of de consequentie is het gevolg van je niet aan de afspraak houden, bijvoorbeeld die onvoldoende.

Het is maar net wat er bij jullie opvoeding en kind past.