Ik sta te wachten in de rij bij de drogist en hoor een moeder in een gangpad tegen haar zoon zeggen: “Ik kan hier ook je broek naar beneden trekken en je een tik op de billen geven hoor! Je moet luisteren!” Mijn maag draait zich om en mijn oren zijn gespitst. Je zoon is net 4, schat ik. Zijn zus is een stukje groter. Het meisje verhoogt de druk door tegen jou te zeggen dat haar broertje wéér aan de pleisters van Mickey Mouse zit. Ik hou mijn adem in. Ga ik er wat van zeggen als je je kind straks een tik op zijn blote billen geeft? Mijn hartslag is verhoogd, maar je houdt je gelukkig een beetje in. Zoon krijgt alleen weer een preek: “hou je handen thuis!” krijgt hij te horen.
Ik stel mij voor hoe een jongen van vier denkt: “mijn handen thuis? Mijn handen zitten toch vast aan mijn arm?” Een kind van vier heeft duidelijke taal nodig. Neemt vaak dingen letterlijk. Je kunt je misschien voorstellen dat ‘je handen thuishouden’ niet echt veel duidelijkheid geeft. Kun je het hem dan echt kwalijk nemen dat hij nog een keer die prachtige Mickey Mouse pleisters wilt pakken, omdat hij deze zó graag op zijn kapotte knie wil hebben als hij weer eens gevallen is? Nee, ik vind van niet.
Ik vraag mij af wie jij als moeder bent
Waar ik in eerste instantie boosheid voel, ben ik ook nieuwsgierig naar wie je bent. Blijkbaar geef je je kind vaker een tik op zijn blote billen. Waarom? Wat heeft jou zo ver gekregen om je gevoel van onmacht, want dat is volgens mij hoe je je voelt in zo’n situatie, te uiten door je kind een tik te geven? Is het hoe je zelf bent opgevoed? Misschien ben je ervan overtuigd dat dit de enige manier is om je kind duidelijk te maken dat je zijn gedrag niet goedkeurt. Ik weet het niet. Ik weet alleen dat ik het jammer vind dat je het niet anders kan. Hoewel ik de opvoedregels- en methoden van andere ouders altijd respecteer, vind ik dat in dit geval erg moeilijk.
Tik op de billen? Hoe vernederend!
De aloude discussie van een corrigerende tik wil ik hier niet voeren. Het is gewoon verboden, punt. Het enige wat slaan oplevert, is een kind dat bang voor je is. Je eigen kind is op dat moment bang voor de moeder (of vader) die hem juist veiligheid moet bieden. Denk daar even over na als je je kind weer pijn doet en vernederd door hem een tik op zijn blote billen te geven.
Waar ik helemaal de kriebels van krijg zijn opmerkingen als “ik kreeg vroeger ook weleens een tik van mijn vader. Ik heb er niks aan over gehouden hoor!”. Bullshit. Ik weet nog wel hoe het voelt hoor om op deze manier gestraft te worden. Emotioneel dan, fysiek heb ik er inderdaad niks aan over gehouden.
Van moeder tot moeder
Om even van moeder tot moeder te mogen praten: slaan heeft geen zin. Een corrigerende tik op de billen ook niet. Het is niet voor niets bij wet verboden. Ja, ook ik voel weleens het bloed in mijn aderen koken als moeder. Ik heb ook te maken met situaties waarin een gevoel van onmacht de kop opsteekt. Dan zou ik mijn kind ook wel even door elkaar willen rammelen, maar ik doe het niet. Wat ik wel heb geleerd is dat je ook mondeling duidelijkheid kan geven en grenzen kan stellen. Kookt mijn bloed te erg? Dan loop ik heel even weg om tot tien te tellen, zodat ik daarna weer duidelijk mijn grenzen kan aangeven. Of ik ontplof een keer en schreeuw iets harder dan mij lief is. Dat komt weleens voor, ja. Maar slaan of een tik op de billen? Nee dat nooit!
Maar hoe pak je dit dan aan?
Denk hier eens aan als je je kind weer een tik op zijn blote billen wilt geven.
De volgende keer dat je zoon weer de Mickey Mouse pleisters mee wil nemen nadat hij misschien al eerder bij de bakker het bloed onder je nagels heeft gehaald, vertel hem dan duidelijk WAAROM hij deze niet mag. Misschien had je al drie pakken pleisters thuis. Gaat hij dan languit liggen krijsen op de vloer? Prima. Zeg hem duidelijk dat hij zo lang kan krijsen als hij wil, maar dat je de pleisters niet gaat kopen, omdat je ze nu niet nodig hebt.
Je mag hem best even vastpakken en hem recht in de ogen kijken als je dat zegt. Je gaat nu de rest van de boodschappen afrekenen en gaat de winkel uit. O ja, zeg dat eerst nog even tegen hem. “Ik ga nu weg, ik ben klaar in deze winkel. Ga je mee naar buiten?”. Wedden dat hij komt? Misschien moet je even wachten om een hoekje, maar hij komt. Echt. Is hij er na een paar minuten niet, haal hem dan op. Doelbewust, zonder mogelijkheid tot tegensputteren. Een kind heeft grenzen nodig en zal deze altijd blijven opzoeken. Aan jou de taak om jouw grenzen duidelijk aan te geven. Zo weet hij wat hij aan jou, voor hem de allerliefste moeder van de héle wereld, heeft. Ik weet zeker dat je het kan!
Ik ben blij dat de moeder haar zoon dit keer geen tik op zijn blote billen heeft gegeven. Zou ik daar wat van moeten zeggen? Zou ik dat durven? Ik weet het niet zeker. Wat zou jij doen in zo’n situatie?
Door dit soort opvoeding beginnen we een maatschappij te krijgen waarin iedereen maar om alles beledigd is en zichzelf slachtoffer voelt.
Je hoeft niet alles met de mantel der liefde te bedekken. U bent geschokt als u een ouder een kind een tik op de billen geeft, ik ben even zo erg geschokt als ik een ouder in de winkel minutenlang tegen een krijsend kind op het niveau van het kind komt om uit te leggen dat hun kindje vlinder niet de potjes hak groenten op de grond mag gooien.
In dit geval zou ik zeggen: niet mee bemoeien. Het is voor buitenstaanders heel makkelijk om deze moeder aan te spreken voor haar gedrag wat jij niet goedkeurt. Ik heb zelf ook in deze situatie als de moeder gezeten. Ik vond het heel erg maar dit gebeurt. Mensen hebben geen idee hoe goed mijn band is met mijn kind. Mijn kind deed iets zeer risicovol waar ik extreem van was geschrokken. Uit onmacht inderdaad en uit emotie had ik hem een kets op zijn bibs gegeven. Je gooit olie op het vuur als je zoiets zegt als ‘Je mag je kind niet slaan!’, zoals mij overkwam. Ik was kapot van die opmerking. Mensen hebben echt geen idee wat de gevolgen zijn van hun opmerking want die woorden zijn ook een vorm van geweld. Vroeger vond ik het heel erg als ouders hun kind zo behandelden maar nu ik moeder ben weet ik hoe het is als je heel hard je best doet dag in dag uit. Er zijn momenten dat je breekt maar dat is niet in verhouding met de intieme liefdevolle momenten die ik met mijn kind heb. Denk ajb heel goed na wat het effect is van jouw woorden. Dat kind ga jij niet ‘redden’ als vreemdeling, je zult moeder en kind waarschijnlijk niet meer zien. Laat dat gebeuren ajb aan hun eigen omgeving over.
Met dit artikel ben ik er voor het grootste gedeelte mee eens. De alternatieve aanpak die hierboven beschreven staat is in elk geval de juiste. Je slaat je kind niet voor dat soort dingen, en al helemaal niet in het openbaar. Echter ben ik het er niet mee eens dat de pedagogische tik alleen maar negatief kan zijn. Begrijp me niet verkeerd, ik doe het niet voor kleine dingetjes en ook niet voor de best grote dingetjes, ik doe het bijna nooit. Maar als ze echt levensgevaarlijke dingen doen (zoals zomaar een drukke straat over rennen) dan krijgen ze wel een tik voor hun billen en in de ergste gevallen gaan ze bij mij over de knie. Maar dat gebeurt zelden.
Deze column bevat een fout. De corrigerende tik in Nederland is niet verboden. Al heel lang staat er in het wetboek van strafrecht dat mishandelen verboden is. Bij mishandeling moet er sprake zijn van (een kans op) ernstig letsel. Een tik op de billen geeft geen (ernstig) letsel. Sinds enige jaren is het Burgerlijk Wetboek aangepast. Daar stond eerst dat ouders het recht hebben om te tuchtigen. Dat is verwijderd. Dat is vervangen door de opmerking dat kinderen recht hebben op een opvoeding zonder geweld en vernedering. Een simpele tik op het achterste van een kind is geen geweld (volgens de wet en de jurisprudentie), een tik op de blote billen in een winkel is wel vernederend, voor de moeder, voor een kind van vier heeft naaktheid nog geen dergelijk waarde.
Als columnist het wetsartikel uit het BW uitlegt dat een simpele tik op de billen vernederend is, dan geldt dat ook voor ‘in de hoek staan’, ‘op een strafstoeltje zitten’, ‘op de gang staan’ en een hele serie andere – in Nederland – vrij gebruikelijke straffen.
De columnist bedoelt dat ze in het geheel tegen straffen is. Dat mag, dat is een opvatting. Maar het is onterecht, onjuist en onethisch om ouders die een andere opvatting hebben bang te maken met niet bestaande wetten en straffen. Dat is hetzelfde als een kind bang maken dat het thuis een tik op de blote billen krijgt. Zoiets doe je gewoon niet.
Beste Betweter, kan je ons aangeven waar staat dat de corrigerende tik niet verboden is? Ik vind namelijk alleen maar gegevens waarbij aangegeven dat sinds 2007 bij wet de corrigerende tik wél verboden is. Er zijn talloze websites die hierover informeren. Een ervan is deze bijvoorbeeld: http://www.kinderrechten.nl/p/13/225/artikel-19
Ik denk ook dat het onmacht is. Het valt me alleen op dat je aangeeft de discussie over de corrigerende tik niet te willen voeren om er vervolgens een proloog aan op te hangen.
Ik kan me niet voorstellen dat ze in het echt daar te plekke zijn broek omlaag zou trekken om hem vervolgens daar een tik te geven maar ze zou absoluut heel veel aandacht getrokken hebben.. Ik zou haar waarschijnlijk stomverbaasd hebben aangekeken… Maar weet niet of ik er wat van gezegd zou hebben…. Of ik dat gedurfd zou hebben.