Vanaf welke leeftijd laat jij je eigen kind oppassen? Een vraag waar we onlangs een discussie over kregen met meerdere moeders en ik ben benieuwd hoe jullie hier over denken.
Je hebt wat mij betreft twee cases bij deze vraag:
Stel je hebt twee kinderen die een aantal jaren in leeftijd verschillen. Vanaf welke leeftijd kan je dan je oudste kind laten oppassen op de jongste? En de andere vraag is: vanaf welke leeftijd vind jij het verantwoord om je eigen kind ergens anders op te laten passen?
Met beide vraagstukken heb ik zelf ervaring en die deel ik natuurlijk graag met je. Daarnaast geef ik ook wat tips over hoe je de situatie het beste in kan schatten en waar je op kan letten als jouw kind met de vraag thuis komt dat hij of zij wil oppassen bij iemand.
Vanaf welke leeftijd is een kind ‘geschikt’ om op te passen
Ik denk dat het slim is om ook hier de twee situaties los van elkaar te beantwoorden. De ene situatie verschilt namelijk nogal van de andere als het gaat om het oppassen en de mensen die er bij betrokken zijn.
Het is en blijft een feit dat -wat er binnen je eigen gezin gebeurt- nog altijd jouw eigen beslissing is. Of het nu verantwoord is of niet. Dus als jij jouw oudste kind laat oppassen op je jongste kind, ook als is die oudste pas 13, dan is dat in principe jouw zaak. Tenzij het onveilige en onverantwoorde situaties oplevert natuurlijk.
Wat is de norm qua leeftijd voor oppassen?
Maar laten we eerst eens even naar deze vraag kijken. Wat is eigenlijk ‘normaal’ als het over de leeftijd gaat waarop je kind mag oppassen? Vanaf welke leeftijd mag dat?
Eigenlijk is hier geen duidelijk antwoord op te geven. Er staat namelijk niets over in de wet geschreven. Wel over de minimum leeftijd als je een betaalde bijbaan zoekt zoals we die allemaal kennen.
Je mag namelijk vanaf 13 of 14 jaar helpen bij licht, niet industrieel werk volgens de website van de Rijksoverheid. Zo kan je bijvoorbeeld werken in een winkel met vakken vullen of inpakken of iets dergelijks.
Over oppassen en welke leeftijd daarvoor geschikt is staat dus niets omschreven. Dit terwijl oppassen eigenlijk een enorm verantwoordelijke taak is.
Zelf heb ik in mijn jeugd ook opgepast voor een fijn zakcentje. Ik was toen 14 weet ik nog én het was drie deuren verder van mijn eigen huis. En dat oppassen gebeurde altijd op de momenten dat mijn eigen ouders gewoon thuis waren. Als het moest kon ik dus heel snel hulptroepen inschakelen.
En dat is onder andere ‘key’ in het beantwoorden van de vraag vanaf welke leeftijd je kan oppassen. Is er iemand in de buurt voor noodgevallen?
Ook als je aan de ‘andere kant’ van het team zit en een oppas zoekt is het slim om jezelf deze vraag te stellen. Ook jij wilt toch graag een verantwoordelijke oppas in huis hebben bij je kinderen. Dus vind oppassers vlakbij je huis die wat jonger waarbij de ouders ook gewoon thuis zijn óf zoek naar oudere en zelfstandige oppassers die eventueel iets verder weg wonen.
Een andere vraag die je jezelf als ouder mag stellen is of dat je kind zich wel of niet snel verantwoordelijk voelt voor een bepaalde situatie. Dit leg ik hieronder verder uit.
Je oudere kind op een jonger kind laten oppassen
Ik ga even in op onze eigen situatie. Bij ons zit er vijf jaar verschil tussen de oudste en de jongste. De oudste is een jongen en de jongste is een meisje.
Toen Lotte 10 was, was Luc dus 15 jaar oud. Een prima leeftijd om op zijn zusje te passen zou je denken. En toch had ik daar heel veel moeite mee. Vooral omdat Luc nogal een flierefluiter is. Zo eentje die niets verkeerd bedoelt, maar waarbij goede bedoelingen toch wel anders kunnen uitpakken.
En met dat in mijn achterhoofd vond ik het destijds heel lastig om mijn oudere kind op ons jongere kind te laten passen. Om hem de verantwoording te geven een avond op te passen terwijl wij bijvoorbeeld bij vrienden in een buurtdorp op de borrel waren.
Onze jongste is juÃst heel zelfstandig en heeft veel verantwoordingsgevoel. Dus was zij de oudste geweest, dan had ik er waarschijnlijk geen problemen mee gehad.
Inmiddels zijn we zover dat de vraag vanaf welke leeftijd oppassen een goed idee is geen rol meer speelt. Ze zijn 18 en 13 en we hebben zelfs ons eerste weekendje weg zonder kinderen gehad terwijl de kinderen thuis bleven en op de dieren hebben gepast. Nog even en ze passen op ons, haha.
Vanaf welke leeftijd laat je jouw kind oppassen bij anderen?
Nu nog even de andere situatie. Vanaf welke leeftijd vind jij jouw kind oud genoeg om op te passen op het kind van iemand anders? Deze vraag vind ik zo mogelijk nog lastiger dan de eerste. Omdat je (of jouw kind) in dit geval ook de verantwoording draagt voor een ander kind.
Wat als er iets mis gaat? Hoe ga je daar mee om? Niet alleen op dat moment, maar stel dat het goed mis gaat en er gebeurt iets waardoor het oppaskindje serieus letsel oploopt.
Dit is niet alleen een heel vervelende situatie voor het oppaskind, maar ook voor je eigen kind. Je zal de verantwoordelijkheid maar dragen over een ander kindje en moeten leven met de gevolgen van een situatie waarin jij de verantwoordelijkheid had. Ik moet er niet aan denken dat ik haar daarmee opzadel.
Lotte heeft inmiddels al een aantal keren aangegeven dat ze wel wil oppassen. En ondanks dat ik ze heel erg verantwoordelijk vind, vind ik dit dus nog steeds een lastige vraag. Vanaf welke leeftijd laat ik mijn kind oppassen op een ander kind, met allen verantwoordelijkheden die daarbij horen?
Liever heb ik eigenlijk dat ze als bijbaan gewoon gaat vakken vullen, haha, maar daar is zij het niet mee eens geloof ik.
Als stelregel heb ik nu dus maar bedacht dat ze minimaal 14 jaar oud moet zijn én dat het alleen mag als het bij ons in de buurt is en als wij thuis zijn.
Aan welke voorwaarden moet het oppasadres voldoen?
En los daarvan heb ik nog een aantal andere voorwaarden:
Ze mag nog niet oppassen op baby’s als ze 14 jaar oud is, maar alleen op kindjes die dan een paar jaar oud zijn (kunnen praten) en al naar bed gaan. Dat ze nog even wat voor moet lezen of iets dergelijks vind ik helemaal prima.
Daarnaast zie ik het zo voor me dat we eerst een kennismaking hebben met het oppasadres. Want voor mij geldt niet alleen de vraag vanaf welke leeftijd mijn eigen kind mag oppassen op een ander kind, maar ook of dat mijn eigen kind wel veilig is. Ik laat ze voor geen goud ergens oppassen als ik die mensen nog nooit eerder gezien of gesproken heb.
Als laatste vind ik het zelf onverantwoord om mijn dochter ergens op te laten passen en dan ook de nacht daar door te brengen. Daarvoor moet ze toch echt wat ouder zijn.
Voor Luc (die inmiddels 18 is) is de vraag over oppassen gezien zijn leeftijd niet meer zo spannend natuurlijk. Maar het doet ook niet meer terzake, want ik geloof niet dat hij ooit zal denken ‘goh laat ik eens kijken of ik een oppasadresje kan vinden’. Hij is liever aan het chillen met zijn vrienden.
Hoe sta jij tegenover het oppassen bij je eigen kinderen en wat zijn jouw voorwaarden?
