Gisterenavond lag deze krant op mijn bureau, opengeslagen op een VMBO stuk. Een stuk met de titel ‘Aan VMBO plakt imago van niet goed genoeg’.
De krant, ongetwijfeld achtergelaten door mijn schoonouders die weten hoe dit onderwerp bij ons in huis momenteel leeft, pleit voor meer mensen op het beroepsonderwijs. Hartstikke mooi natuurlijk, dat pleidooi, maar maar vanuit één oogpunt bekeken.
Het oogpunt dat we niet voldoende vakmensen hebben. Nu is er al een tekort, maar dat tekort gaat alleen maar oplopen in de komende jaren. Is het VMBO imago inderdaad het probleem?
Uiteraard schiet ik direct weer in de denkstand waar mijn hersenen de afgelopen maanden gemiddeld zo’n 3x per dag gekraakt worden als het gaat om dit onderwerp. Niet voor niets schreef ik vorige week mijn persoonlijke brief aan Luc, waarin ik uit dat ‘laatbloeiers het mooist bloeien’.
Ben ik ook zo’n pushende moeder?
Ben ik zo’n ouder die haar zoon op een ander niveau wil hebben dan voor hem is weggelegd? Een hoger opgeleide moeder die haar kind pusht om VMBO-T te proberen in plaats van VMBO-K? Ik vermoed dat zijn mentor en andere leraren volmondig zullen roepen… JA! Maar is dat ook zo?
Een klein stukje geschiedenis
Ja, ik heb zelf VWO gedaan en Frank deed daar nog een schepje bovenop door na het Gymnasium naar de Universtiteit gegaan. Maar maakt dat ons dan per definitie pushende ouders als wij denken dat onze zoon beter past op het VMBO-T dan op VMBO-K? Nee toch?
Daar komt nog bij dat ik zelf een enorm opstandige puber was. Ik heb na mijn VWO heel veel plezier gehad in het eerste jaar HBO en ben toen gaan werken omdat ik me er écht niet meer toe kon zetten om nog naar school te gaan.
Zo klaar was ik ermee.
Terwijl ik het wel kon. Dus NEE, ik ben geen ‘schoolvoorbeeld’. Ik ben ook zo’n meisje wat andere dingen aan haar hoofd had toen ik jongvolwassen was. Ik wilde liever wat van de wereld zien dan in de schoolbanken zitten.
Toch is het mij gelukt om werk te vinden waar ik heel gelukkig mee ben. Ik weet dus dat er meerdere wegen naar Rome kunnen leiden.
Werk vinden dat je gelukkig maakt; met of zonder VMBO imago
En dat is volgens mij het punt waar al deze shit om draait. Werk vinden dat bij je past. Een toekomst voor jezelf zien en creëren waar je je gelukkig in voelt.
Niets erger dan dag in dag uit naar je werk gaan terwijl je er niets aan vindt toch? Je slijt er tenslotte het grootste deel van je leven! Luc heeft inmiddels zijn keuze gemaakt, en gaat naar het MBO.
VMBO imago; praktijk of theorie in het onderwijs
Aan het stuk in het Brabants Dagblad wordt nog een mooi voorbeeld gekoppeld. Thomas Verhoef. Hij deed een VMBO-K opleiding en moet je kijken hoe ver hij is gekomen. Dát is eigenlijk de essentie van die bijlage.
Laten zien dat je het met een VMBO-K opleiding ook ver kan schoppen. Want hé… we moeten promoten, het VMBO imago is immers een probleem.
Maar ze vergeten even te melden dat dit niet de essentie van het leven is.
Het gaat er niet om dat je het ver schopt!
Het gaat erom dat je je happy voelt bij wat je gaat doen.
Dat je een toekomst tegemoet gaat die bij je past. Dat je je gedurende je schoolperiode en daarna in je werkende leven gemotiveerd voelt om te doen wat je doet. Gewoon. Omdat het goed voelt en bij je past.
Dát is de essentie … dat het bij je past! Dat Thomas dan toevallig graag met zijn kop op tv komt en dat dat ook wekelijks zo is… super tof voor Thomas. Maar hiermee is niet gezegd dat dit dan ook de reden moet zijn voor een VMBO-K keuze.
Talenten die niet getoetst worden op school, maar zeker zo belangrijk zijn!
Een leerweg moet passen bij het kind
De leerweg mag dan ook nooit puur en alleen maar afhangen van wat er over een paar jaar nodig is om de economie draaiende te houden.
Kinderen stimuleren om met hun handen te werken als ze daar van houden en al van jongs af aan weten dat ze later als vakman willen werken? JA, absoluut.
Ook al zou zo’n kind qua niveau bijvoorbeeld het VWO aankunnen, dan nog zeg ik… doen! Het ligt immers het dichtst bij het kind zelf. Dit heeft niets met het VMBO imago te maken.
Er is echter ook nog een ander type kind. Namelijk het kind dat op 12- of 13-jarige leeftijd nog steeds kind is. Het kind dat ab-so-luut nog niet weet wat hij met zijn toekomst aan moet.
Het kind dat niet handig is met zijn handen, maar daarnaast ook nog geen idee heeft wat hij of zij later wil worden. Dat kind.
Dat kind dat tegelijk moeite heeft met de huidige manier van lesgeven en niet voorop loopt als het gaat om leren en huiswerk maken. Omdat het nog kind is en de noodzaak nog niet zo blijkt te voelen.
Hoort zo’n kind dan per definitie op het VMBO basis of kader thuis? Ik zou denken van niet.
Dat is namelijk al zo gericht op praktijk en vakmanschap dat je zo’n kind niet meer prikkelt op andere gebieden, maar juist meer stuurt in een bepaalde beroepsrichting.
Terwijl dat kind zelf nog niet weet wat hij wil met zijn toekomst sluit je bepaalde wegen al bij voorbaat af.
Goed voor het onderwijs op korte termijn (want zo stelt dit artikel in het Brabants Dagblad… er zijn te weinig leerlingen op VMBO niveau) en goed voor de economie voor over een paar jaar. Want hoera, er is weer een vakman bij!
Lees ook: Hoe krijg je meer werkplezier?
Geluk moet de doelstelling zijn, niet het VMBO imago
Maar is dit kind gelukkig? Zou VMBO-T dan niet veel passender zijn? Denken wij met ons allen nu écht dat het goed is voor de economie als we kinderen een bepaalde richting in sturen die niet bij ze past?
Fijn dat de mogelijkheden er zijn voor kinderen die weten wat ze willen, maar een ‘vakman’ die in zijn hart geen ‘vakman’ is zal nooit een blijvende vakman zijn. En dan? Omscholen maar weer?
Maar als je dan al een gezin hebt, wat doe je dan? Tuurlijk zijn er voorbeelden van mensen die het in die situatie kunnen opbrengen om een andere richting te kiezen. Maar er zijn evenzoveel voorbeelden – waarschijnlijk zelfs meer- van mensen die blijven hangen waar ze zitten.
Ongelukkig met wat ze doen, maar niet goed in staat om de situatie te veranderen. En er is niets zo slecht voor de economie als dat. En voor de persoon in kwestie uiteraard.
Als moeder denk ik dan ook te weten wat bij mijn kind past. In ons geval geen VMBO-K, maar T. En dat heeft niets met het VMBO imago te maken.
Niet dat ik al weet wat hij wil gaan doen later, want dat weet hij zelf nog niet eens! Maar ik zie wel een kind voor me (in ons geval) wat verre van praktisch ingesteld is.
Een praktijkgerichte opleiding past dan mijns insziens niet. En met dat kleine verschil blijven dan alle deuren open…
Geef kinderen een kans om te ontdekken
Ik vind het promoten van een bepaalde leerweg dus ook nogal kort door de bocht. Geef kinderen een kans om te ontdekken wie ze zijn en wat ze graag willen doen in hun leven.
Mijn kind hoeft van mij niet persé nu al te weten wat hij wil worden. En als hij 3 jaar langer bij ons blijft wonen omdat hij wat ronddoolt in de wereld van opleidingen? So what!
Maar ik wil wél dat hij alle mogelijkheden kan verkennen.
Dat hij de kans krijgt om te groeien in zijn schoolperiode en de kans krijgt om zélf een keuze te maken die bij hem past.
Als we ons daar nu eens op zouden richten in plaats van ouders een schuldgevoel aanpraten dat ze hun kinderen pushen. Er bestaat namelijk ook nog zoiets als ‘het gewoon nog niet weten als je 12 bent’.
Door al het geouwehoer op het VMBO heeft Luc het er in de eerste jaren best moeilijk gehad. Met een brok in mijn keel schreef ik deze persoonlijke brief aan Luc.