Misschien komt dit voor sommigen uit de lucht vallen, maar als het gaat over het leveren van mantelzorg dan kan ik alleen maar volmondig roepen ‘DOEN’. Natuurlijk moet je de mantelzorg met je werk kunnen combineren en ja, het legt ook druk op je eigen privéleven, maar het is het zeker waard. Ik zal je vertellen waarom.
Mantelzorg geeft druk, maar is ook enorm verhelderend en dankbaar
Zo kijk ik er tegenaan. En ik moet toegeven… ik ben misschien een beetje bevooroordeeld omdat ik in de gelukkige situatie heb gezeten dat mantelzorg voor mij heel goed te combineren was. Inmiddels zijn mijn beide ouders overleden helaas, maar de laatste 7 jaar hebben voor mij volledig in het teken gestaan van mantelzorg voor mijn moeder en daarna mijn vader. En als ik erop terugkijk kan ik er alleen maar heel dankbaar voor zijn.
Wat is mantelzorg precies?
Laat ik daar eerst eens even wat opheldering over geven, want veel mensen weten niet precies wat mantelzorg nu eigenlijk is. Mantelzorg is meer dan alledaagse zorg. Je bent mantelzorger als je iemand voor een langere periode onbetaald zorg geeft. Deze zorg is meer dan je normaal gesproken van elkaar kan verwachten. Daarnaast zorgt een mantelzorger ervoor dat er geen of minder thuishulp ingeschakeld hoeft te worden.
Wanneer ben je mantelzorger?
Misschien kom jij er nu ineens achter dat jij eigenlijk ook mantelzorger bent, dat zou zomaar kunnen. Ik realiseerde me in het begin ook niet dat ik een mantelzorger was, maar ik vertel je graag wat meer over mijn situatie destijds en de keuze die ik gemaakt heb.
Hoe bij ons de mantelzorg geregeld was
Om te beginnen heb ik één zus en twee broers. Dat betekent dat we dus met vier kinderen zijn. Daar komt nog bij dat we alle vier in de gelukkige omstandigheid zijn dat we ‘redelijk eenvoudig’ eigen keuzes kunnen maken. In de tijd dat we de mantelzorg voor mijn moeder op ons namen (destijds nog samen met mijn vader) waren drie van de vier eigen baas en mijn oudste broer directeur van een stichting. Ook hij kon zijn agenda vrij maken.
We hebben de mantelzorg dan ook al die jaren met zijn vieren gedeeld en dat scheelt natuurlijk enorm in de druk. Zeker als je goed met elkaar op kan schieten maakt het delen van de mantelzorg dat je privéleven er niet heel erg onder hoeft te lijden. Ja het is (tijdelijk) drukker, maar het is goed te doen. En weet je bijvoorbeeld dat je wellicht ook voor mantelzorg vergoeding in aanmerking kan komen? Dat maakt het ook financieel misschien beter mogelijk, daarover hieronder meer.
Waarom ik mantelzorg zo verhelderend vind
Als je mantelzorger bent, dan maakt dat dat je de situatie anders gaat zien. Pas bij intensievere zorgverlening bemerk je hoe ziek en/of afhankelijk de persoon in kwestie is. Mijn moeder is 6 jaar geleden overleden en in het begin van haar Alzheimer periode was er voor ons nog geen sprake van mantelzorg. Mijn vader deed namelijk alles. En aangezien hij ook verbloemde wat hij allemaal deed werd de ernst van de situatie mij pas écht duidelijk toen ik zelf ook mantelzorger werd. Pas dan word je met je neus op de feiten gedrukt. Je leert daarnaast de persoon in kwestie veel beter begrijpen, omdat je de achtergrond beter kent bijvoorbeeld. Of omdat je de aanloop naar een situatie meemaakt in plaats van alleen het resultaat.
Ik heb ervan genoten
Ik zal er niet om liegen, als mantelzorger ga je een zware tijd tegemoet. Toch ben ik enorm dankbaar voor die jaren. Ik ben mijn ouders niet alleen veel beter gaan begrijpen, maar de band met mijn vader en moeder is ook enorm verstevigd door de mantelzorg. Nu was de band met mijn ouders al niet slecht, maar in een jong gezin met opgroeiende kinderen heb je vaak veel meer aan je hoofd waardoor een bezoekje aan opa en oma meestal ‘snel tussendoor’ is. Daarnaast is er vaak geen ruimte voor diepgaande gesprekken, zeker niet als de kinderen erbij zijn.
Zoals gezegd had ik destijds eigenlijk ook niet in de gaten dat ik mantelzorger was. We deelden de zorg voor mijn ouders met elkaar en ik heb dat met liefde gedaan. Zij hebben immers ook mijn hele leven voor mij klaargestaan.
Het combineren van de zorg met je werk en je eigen leven
Ik denk dat hier de grootste uitdaging zit. Niet in het leveren van de mantelzorg zelf, maar in het vrij maken van tijd voor die mantelzorg. Hoe krijg je je leven in deze nieuwe balans. Als je nog buitenshuis werkt is het allereerst van belang om te beoordelen of je die uren die je werkt nog kan draaien naast de mantelzorg en je eigen gezin. Wordt dat lastig, ga dan zeker een gesprek aan met je werkgever. Nu we in ons nieuwe huis wonen hebben wij de optie om (schoon)ouders in huis te nemen, maar dat is vaak niet het geval.
Mantelzorg en werk
Bespreek waarom jij die mantelzorg op je wilt nemen en bedenk vooraf hoe je dat zou willen aanpakken. Zo kan je je wens bij je werkgever als een ‘kant en klaar’ plan aanleveren. Als hij of zij merkt dat je niet alleen met je privéleven en je mantelzorg bezig bent maar er ook over na hebt gedacht hoe je dat met je werk kan combineren heb je een grotere kans dat ze met je meedenken in oplossingen.
Misschien kan je wel wat werk mee naar huis nemen of in de avond van huis uit werken zodat je overdag tijd vrij kan maken om de mantelzorg op je te nemen. Zo deed ik het met mijn eigen zaak ook, meer in de avonduren werken.
Maak je niet al te druk om je salaris want ook hier zijn mogelijkheden in. Zo kan je bijvoorbeeld in aanmerking komen voor mantelzorg vergoeding van Zilveren Kruis of een andere organisatie. Een PGB (persoonsgebonden budget) kan zo daarnaast gebruikt worden om de mantelzorger mee te vergoeden. Uiteraard zijn hier allemaal regels voor opgesteld. Nederland zou Nederland niet zijn als dit niet het geval was. Meer informatie over het PGB vind je bij de Sociale Verzekeringsbank.
Mantelzorg en je privéleven
Om mantelzorg in je privéleven in te passen is het van belang dat het hele gezin wat meehelpt. Niet zozeer in de mantelzorg zelf, maar wel bijvoorbeeld met de taken in huis. Zo hebben mijn kinderen destijds meer klusjes gedaan en heeft Frank nog nét wat harder gelopen dan hij altijd al doet. In de tijd die we als wél gezin bij elkaar waren namen we bewust meer tijd voor elkaar.
Ik kan iedereen mantelzorg aanbevelen
Als ik het over zou kunnen doen dan zou ik de mantelzorg zo weer oppakken. Sterker nog, ik zou misschien nog wel meer uren beschikbaar willen zijn. Heel vaak zijn de jaren waarin je mantelzorg verleent namelijk ook ‘de laatste’ jaren. Dat klinkt allemaal wat ellendig, en is natuurlijk niet altijd het geval, maar als het gaat om mantelzorg bij je ouders is dat nu eenmaal snel de situatie. Dat betekent dat deze tijd nooit meer terugkomt. Je kan het nooit meer overdoen. En ik kan je vertellen… ik zou er veel voor over hebben om mijn ouders weer te mogen helpen in hun verzorging.
Dit blog is voortgekomen uit een samenwerking.
