Druk, druk, druk. Het lijkt meer de norm dan de uitzondering. Het is heel normaal geworden om het heel druk te hebben. Bijna niemand heeft het niet-druk. We werken tegenwoordig heel hard en veel, daarna gaan we in hetzelfde tempo door naar huis om de kinderen, het huishouden, het avondeten en later ook nog de sociale contacten bij te houden. In persoon of online. We zijn de hele dag in de weer. Als het te lang te druk is, heb je (constante) stress. Constante stress gaat ten koste van je gezondheid. Deze week is de nationale Week van de Werkstress. Hoe komt het toch dat zoveel mensen werkstress ervaren? En wat kunnen we er tegen doen? De Week van de Werkstress brengt dit onder de aandacht en geeft tips om werkstress te verminderen.
Wat is stress en hoe wordt werkstress gevormd?
Stress is een natuurlijke reactie om te zorgen dat je goed en snel kan reageren op een gevaarlijke situaties. Door cortisol aan te maken kan je lichaam tijdelijk sneller handelen en reageren om het gevaar te ontwijken of te overmeesteren (vechten of vluchten). Heel simpel gezegd, je krijgt een soort energie boost en je wordt dan tijdelijk even een superheld met superkrachten die je in een normale situatie nooit zou hebben. Je lichaam is alleen niet gemaakt om dit heel lang vol te houden. De normale stress niet, en ook de werkstress niet. Dus als de gevaarlijke situatie weer over is, heeft je lichaam even de tijd nodig om weer bij te komen. Daar hoef je niet meteen een wellness vakantie in Thailand voor te boeken… Maar geef je lichaam wél de benodigde rust na stressvolle situaties.
Dit was vroeger een extreem nuttige vaardigheid van je lichaam, als oermens moest je immers regelmatig vechten of vluchten van prooidieren of andere stammen. Tegenwoordig staan we niet meer bloot aan dit soort gevaren, maar het mechanisme bestaat nog wel en gaat automatisch aan. We hebben tegenwoordig alleen geen tijd meer om het weer uit te zetten of bij te komen. Hoe zit het met jou energiebalans? Doe de test!
Ons leven/energieniveau kun je vergelijken met een accu of batterij. Vroeger was de capaciteit van een accu of batterij niet erg groot. Dit was ook niet erg, want meer energie was niet nodig. We hadden geen supersnelle apparaten die zoveel energie nodig hadden. Doordat de capaciteit van de accu’s en batterijen groter werden, konden de apparaten hierop worden aangepast en kon je langer en meer doen met een accu of batterij. Maar hoe sterk je batterij of accu ook is, op een gegeven moment is hij leeg en moet er weer opgeladen worden. Doe je dat niet bijtijds dan liggen allerlei klachten of -erger nog- een burnout op de loer.
Manier van werken is veranderd
Vroeger werkte je van 9-17 en dat was het. Je was alleen in díe tijd beschikbaar voor je baas, buiten die tijden was je alleen beschikbaar voor je gezin, familie en vrienden. Men had vroeger vast ook wel werkstress maar er was buiten je werk genoeg tijd om je batterij op te laden. Werk en privé waren strikt geschieden. Heel duidelijk en overzichtelijk.
Die tijd is echter (voorgoed?) voorbij. De hoeveelheid werk die verricht wordt op kantoor is meer geworden. Met bijvoorbeeld de komst van e-mail gaat alle correspondentie veel sneller. Er wordt dan ook verwacht dat je veel sneller op alles reageert. De technologie zorgt er dus voor dat er sneller en meer met elkaar communiceert kan worden. Als je sneller zaken met elkaar kan doen, kan je (dus) ook meer werk doen.
Dit hoeft geen probleem te zijn als je genoeg tijd hebt om weer op te laden. Maar de werkstress van tegenwoordig beperkt zich niet meer tot kantoortijden. Door mobieltjes en thuiswerkplekken, kan je maar door blijven werken. Ook buiten kantoortijden wordt verwacht dat je beschikbaar bent voor de baas.
Werk en privé lopen door elkaar heen
Daarnaast ben je overdag ook bezig met andere dingen dan alleen werk. Door de komst van mobieltjes ben je ook voor privé zaken de hele dag door te bereiken. Door social media wordt je op je werk de hele dag op de hoogte houden van niet-werk gerelateerde dingen. Vroeger piekerde je er toch niet over om je vrienden tijdens kantooruren te bellen voor een avondafspraak of om dit weekend op stap te gaan?! Dit deed je ’s avonds ná het werk.
En dan heb ik het nog niet eens over de stroom van appjes van school en sport die je de hele dag op de hoogte houden van het wel en wee van de kinderen. Dat gaat ook maar de hele dag door en ik word daar persoonlijk echt gestoord van. Je hebt dus meer werk te doen maar je wordt tegelijkertijd constant afgeleid met privézaken. Je werk is niet af en dit leidt tot werkstress.
Dan ga je maar buiten kantoortijden door om het werk af te krijgen. Maar ‘buiten kantoortijden was eigenlijk het moment om met het gezin/familie/vrienden door te brengen, toch? Dit verplaats je dan maar weer naar het weekend, terwijl dit het moment was om weer je batterij op te laden. En dan heb ik niet eens over alle boodschappen, de was en huishoudklussen die ook gedaan moeten worden.
Neem tijd om weer op te laden zodat werkstress geen kans krijgt
We nemen dus geen tijd meer om op te laden. We zijn het niet meer gewend om niets te doen of om iets creatiefs te doen. Als er al een moment is dat er niets gedaan wordt, grijpen we naar ons mobieltje om doelloos te verzuipen in hoe de rest van de wereld zijn dag vult.
Vroeger ging je tijdens de rookpauze/theepauze/lunchpauze lekker voor je uit staren of met je collega’s praten, even bijkomen. Die tijd benutten we nu op onze mobieltjes om de rest van de wereld bij te houden. En hoeveel mensen nemen hun mobieltjes zelfs mee naar de wc! We gebruiken dus nu onze mobieltjes om op te laden. Maar die dingen leveren alleen maar een stroom aan nieuwe informatie die we moeten verwerken en bijhouden. Vaak is er dus helemaal geen sprake van opladen. Er is sprake van confrontatie met de leuke levens van anderen en ons eigen tekortschieten. Dit levert dus nóg meer stress op.
Tips om werkstress te verminderen
Om werkstress te vermijden of te verminderen, zou ik dus aanraden om te beginnen met je mobieltje weg te bergen. Stop het in je tas of la, als het maar buiten gehoorbereik ligt. Laat werk en privé echt gescheiden. Als is het maar een uur, of begin met twintig minuten voor mijn part. Dan kun je even volledig concentreren op je werk. Dit zal wel even wennen zijn, want ik heb ooit ergens gelezen dat “de jeugd van tegenwoordig” is verleerd om volledig op een onderwerp/taak te concentreren. Ik denk dat de gemiddelde volwassen hier inmiddels ook last van heeft hoor. Dat heet trouwens tegenwoordig “mindfullness” maar dit is volgens mij niets meer of minder dan je weer te leren concentreren op 1 ding en niet meer laten afleiden door allerlei externe factoren.
Als je een echte uitzoek klus hebt waar je mail niet voor nodig hebt, sluit je mailbox dan ook af. Word je ook niet afgeleid door nieuwe mails die binnenkomen. Als je het op kan brengen om dit door te voeren zal je zien hoeveel rust dit kan brengen. Dan heb je in ieder geval 1 taak kunnen afronden en heb je wat minder werkstress over.
Over (werk)stress is nog veel meer te vertellen en er zijn nog veel meer oorzaken en manieren om het aan te pakken. Mijn blog is verre van compleet, maar het is wel een start. Ik hoop je met deze toelichting en twee kleine maar o zo belangrijke tips een beetje op weg te helpen om je werkstress te verminderen. Succes!
Erg interesant
Neem iedere dag een moment voor jezelf, waarin je iets ontspannends doet. Maar niet op je telefoon, tablet of computer. Muziek luisteren, een boek lezen of gewoon helemaal niets, zolang je maar even echt ontspant en je adrenaline weer terug op nul komt. Werk in je hoofd niet al allerlei lijstjes af, maar kom tot rust.
Precies dat hè Lieke, maar ik merk aan mezelf ook dat ik daar echt bij stil moet staan om dat zo te doen. Dat hoofd blijft maar door draaien 😉 . Maar met je handen iets doen, dat werkt uitstekend!