Je bent zwanger, van harte gefeliciteerd! Dan mag je ook met zwangerschapsverlof en bevallingsverlof! Als je in dienst bent van een werkgever uiteraard. Ik vond mijn verlofperiode écht een cadeautje. Misschien wel de mooiste maanden uit mijn leven. Eerst mag je je thuis rustig voorbereiden op de komst van je kindje. Bijzonder. Zeker als het je eerste is. Je hoeft namelijk niet zoveel, behalve goed voor jezelf en het kindje in je buik te zorgen. En dat deed ik!
Zwangerschapsverlof en bevallingsverlof, zo zit het
Het verlof is in Nederland opgedeeld in twee delen. Namelijk:
- Zwangerschapsverlof (vòòrdat je bevalt)
- Bevallingsverlof (nàdat je bevalt)
Maar je vraagt je zwangerschapsverlof en bevallingsverlof in deze periode in 1x aan. Het UWV keert je verlof uit en het bedraagt 100% van je dagloon.
Hieronder licht ik de regels en mogelijkheden kort toe. Let op! Ik ga uit van de wettelijke regeling. Het kan zijn dat jouw werkgever andere regels heeft vastgelegd in het cao.
Zwangerschapsverlof, waar heb je recht op?
In de laatste weken van je zwangerschap vind je alle informatie over de groei van je baby in de zwangerschapskalender. Alle informatie over het verlof van je zwangerschap vind je hier 😉 . Je totale verlofperiode is 16 weken. Je gaat 4 tot 6 weken voorafgaand aan je bevalling met zwangerschapsverlof. Je mag zelf kiezen hoe lang je van te voren met verlof gaat. Tenzij je tijdens je zwangerschap (deels) arbeidsongeschikt bent geraakt. Dan moet je verplicht 6 weken van te voren met verlof.
Hoe deed ik dat met mijn eigen zwangerschapsverlof?
Ik ging 4 weken van te voren met verlof. Ik voelde me fit en vitaal en genoot van het werkzaam zijn, had geen last van zwangerschapskwalen. Ik kon me niet voorstellen dat ik met verlof moest en dacht dat ik me dood ging vervelen. Maar op mijn laatste werkdag zei een dierbare collega tegen mij: ‘Corinne, laat het los. Wat er hier ook gaat gebeuren, jij kunt er niets aan doen.’ En dat loslaten is me goed gelukt.
De eerste weken nam ik het ervan. Ik ging naar de kapper, schoonheidsspecialiste en liet m’n nagels doen. Ik zorgde dat alles klaar was voor de komst van Finn. Ik sportte 3 tot 4 keer per week en verplichtte mezelf om tweemaal per dag naar buiten te gaan. Ik had nog een hele prestatie te leveren (lees: bevalling), dus wilde mezelf ook fit blijven voelen. De overige tijd van mijn zwangerschapsverlof spendeerde ik aan afspreken met parttime werkende vriendinnen en Netflixen.
Ik wist zeker dat Finn eerder zou komen. Hij was namelijk érg groot. Zijn bijnaam was tijdens mijn zwangerschap niet voor niets ‘Bollie’. Ik sjouwde 13 kilo extra met me mee (ik ben vrij klein). Ik kon me niet voorstellen dat hij lang bleef zitten. Maar dat deed hij wel. Dus toen de weken verstreken werd ik strontchagrijnig en smeekte ik de verloskundige om me te strippen. Maar dat deed ze niet. Chris had geen medelijden met me. Die vond het vooral hi-la-risch.
Gelukkig braken mijn vliezen op de uitgerekende datum. Het was een lange bevalling. Maar 1 dag later – op 18 februari 2017 – werd Finn geboren. Hij was 52 centimeter en 4380 gram. Dus hij deed zijn bijnaam ‘Bollie’ eer aan!
Bevallingsverlof na je zwangerschapsverlof
Je bevallingsverlof volgt aansluitend op je zwangerschapsverlof. Je precieze bevallingsverlof is afhankelijk van je bevallingsdatum. Als je kind later wordt geboren dan de uitgerekende datum, heb je namelijk langer recht op verlof. Maar het mooie is dat het UWV dit precies voor je uitrekent. En jou en je werkgever laat weten wanneer je totale verlof exact eindigt.
Je bevallingsverlof flexibel opnemen
Ik nam zelf mijn totale bevallingsverlof in één keer op. En een beetje extra. Maar tegenwoordig mag je in Nederland je bevallingsverlof flexibel opnemen. Je hebt na je bevalling recht op minstens 10 weken verlof. Daarvan moet je minimaal 6 weken achter elkaar opnemen. De rest van je verlof mag je – in overleg met je werkgever – flexibel opnemen. Dit gebeurt in een periode van maximaal 30 weken. Dit stem je uiterlijk 3 weken na je bevalling met je werkgever af.
Met een flexibel bevallingsverlof na het zwangerschapsverlof heb ik geen ervaring. Een collega die het wel heeft gedaan is overigens erg enthousiast. Ze heeft 6 weken volledig verlof gehad en is daarna weer voor de helft van haar uren aan het werk gegaan. Dat is voor haar 16 uur per week. Ze vond het heerlijk om weer te werken na het verlof omdat zij de uitdaging van haar werk nodig heeft. Tegelijkertijd kan ze veel tijd besteden aan haar kind. Het stelt haar in staat om nog steeds borstvoeding te geven. En haar totale (deels) vrije periode voelt voor haar langer. In vergelijking met één stuk verlof.
Uitgangspunten bij flexibel bevallingsverlof
Als je je bevallingsverlof flexibel wilt opnemen, zijn volgens mij een aantal uitgangspunten belangrijk. Allereerst moet je werk het toelaten (NB: De betreffende collega is bedrijfsarts. Wij kunnen het werk flexibel inplannen). Daarnaast is het belangrijk dat je voldoende hersteld bent van je zwangerschap en bevalling. Daar is bevallingsverlof uiteraard voor bedoeld. Ook denk ik dat het belangrijk is dat je thuis een ritme hebt gevonden voordat je weer aan het werk gaat.
Mijn bevallingsverlof na het zwangerschapsverlof
Zoals gezegd nam ik mijn bevallingsverlof aan één stuk op. Omdat Finn slechts 1 dag te laat was geboren, kwam ik zo goed als op 16 weken verlof uit. Dit heb ik verlengd met vakantie en ouderschapsverlof. Ik ben er in totaal 6 maanden uit geweest. Ik had hier zo mijn redenen voor.
Ik vind mijn werk leuk en voel me al gauw bevlogen, betrokken en erg verantwoordelijk. Alleen ik geloof dat de eerste maanden met je kind cruciaal zijn voor de hechting. Ik wilde Finn dan ook alle tijd, aandacht en liefde geven. Zodat hij goed gehecht was voordat ik hem (structureel) naar de oppas bracht. Daarnaast wilde ik wél 5 maanden borstvoeding geven, maar niet kolven op het werk.
Toen ik terugkeerde naar het werk ben ik begonnen met 28 uur (3,5 dag) werken. Chris werkte toen al 36 uur (4 dagen). De eerste periode konden wij de opvang regelen met beide oma’s. Sinds Finn 1 jaar oud is gaat hij 1 dag per week naar het kinderdagverblijf. En ben ik 32 uur (4 dagen) gaan werken.
Andere verlofvormen naast zwangerschapsverlof
In mijn verhaal komen een aantal andere verlofvormen terug. Zo kun je je zwangerschapsverlof en bevallingsverlof verlengen door een aantal weken vakantie op te nemen.
Daarnaast kun je ouderschapsverlof opnemen. Tot je kind 8 jaar is heb je recht op 26x je wekelijkse arbeidsduur. Deze verlofvorm is onbetaald. Je moet minimaal 1 jaar in dienst zijn om recht te hebben op ouderschapsverlof. Het voordeel van het opnemen van ouderschapsverlof is dat áls je terug wilt naar je oorspronkelijke arbeidsduur, je werkgever dit niet mag weigeren. Je bouwt dus zekerheid in. Ook gaat het UWV uit van je oorspronkelijke arbeidsduur. Dus mocht je onverhoopt werkloos raken, dan pakt je WW-uitkering hoger uit.
Het volgende is geen verlofvorm, maar wel handig om te weten. Tot je baby 9 maanden oud is mag je maximaal 25% van je werktijd gebruiken om te kolven. Zo kun je borstvoeding blijven geven en toch aan het werk gaan. Je werkgever is bij wet verplicht om te zorgen voor een geschikte kolfruimte.
Wat is mijn advies voor het zwangerschapsverlof?
Iedere moeder en ieder kind is anders. Wij hebben in Nederland het geluk dat we de mogelijkheid hebben om keuzes te maken. Keuzes die bij ons passen. Zo ook omtrent het zwangerschapsverlof. Mocht ik ooit nog een keer een kind krijgen, dan ga ik weer langer met verlof. Finn en ik hebben allebei intens van deze tijd genoten. Ik merk ook dat hij goed gehecht is. Hij moest in het begin erg wennen bij het kinderdagverblijf. Gelukkig gaat die nu met sprongen vooruit. Hij leert z’n grenzen te bewaken, begint steeds meer te kletsen en durft nu ook bij ‘vreemden’ te donderstenen.
Als het lukt, zou ik ook een tweede kind pas vanaf het eerste levensjaar naar het kinderdagverblijf brengen. Ook hij/zij verdient het om het in eerste jaar met aandacht verwend te worden. Maar ik ben niet meer zo stellig in het niet-kolven onder werktijd. Omdat ik bij anderen zie dat het prima te combineren is.
Ik heb niet één advies. Ik denk dat het belangrijk is dat je voor jezelf bedenkt wat je belangrijkste uitgangspunten zijn voor je zwangerschapsverlof en bevallingsverlof. Wat past bij je en wat is financieel haalbaar? Als je bewuste keuzes maakt krijg je niet snel spijt, is mijn ervaring.
Wil je meer informatie over je zwangerschapsverlof? Kijk dan op www.uwv.nl
